Biblia/1 Samuel: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orria sortu da. Edukia: <div style="float: left;">__TOC__</div> <div class="text"> {{header | title = Biblia | author = | section = 1 Samuel | previous= Bib... Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
10. lerroa:
}}
== 1. atala ==
1 Bazen Efraimgo mendialdean Elkana zeritzan Ramako gizaseme bat, Tzufen ondorengoetakoa. Jerohamen semea zen, eta hau Elihurena, eta hau Tohurena, eta hau Tzufena. Elkana efratar leinukoa zen. 2 Bi emazte zituen: Ana zeritzan batari, eta Penina besteari. Peninak bazuen seme‑alabarik; Anak, berriz, ez.
3 Urtero igo ohi zen Elkana bere herritik Xilora, Jaun ahalguztidunari
8 Hortan, honela mintzatu zitzaion Elkana bere senarra:
9 Xilon otordu sakratua egin ondoren, jaiki zen Ana. Eli apaiza bere aulkian eseria zegoen, Jaunaren etxeko atari aurrean. 10 Ana oso nahigabetua zegoen, eta negar‑malkotan otoitz egin zion Jaunari. 11 Promes hau egin zion: <<Jaun ahalguztiduna, begira zeure mirabe honen atsekabeari. Oroit zaitez nitaz. Ez ahaztu zeure mirabe hau. Jauna, semea ematen badidazu, zeuri eskainiko dizut bizitza osorako. Labainak ez du haren ile‑adatsa moztuko
12 Luze ari izan zitzaion Ana otoitzean Jaunari. Elik, bitartean, ahora begiratzen zion. 13 Ana, ordea, berekiko mintzo zen; ezpainak erabiltzen zituen, bai, baina ez zitzaion ahotsa aditzen. Horregatik, mozkortzat hartu zuen Elik, 14 eta esan zion:
15 Anak ihardetsi zion:
17 Orduan, esan zion Elik:
18 Anak, orduan:
Joan zen emakumea bere bidetik, eta jan zuen; haren begitarteak ez zirudien lehengoa.
19 Biharamunean goizean jaiki eta, Jaunaren aurrean ahozpeztu ondoren, Ramara itzuli ziren, beren etxera. Elkartu zitzaion Elkana bere emazte Anari, eta oroitu zen honetaz Jauna. 20 Haurdun gertatu zen Ana eta, garaia betetzean, semeaz erdi zen. Samuel eman zion izena, esanez: <<Jaunarengandik dut hartua>>.
21 Elkana, bere etxekoekin, Jaunari urteroko oparia eskaintzera eta promesa betetzera igo zen hurrengo urtean ere; 22 Ana ez zen igo eta esan zion senarrari:
23 Elkanak, senarrak, erantzun zion:
Horrela bada, gelditu egin zen emakumea eta bere haurra hazi zuen, bularra kendu arte.
24 Bularra kendu ziolarik, berekin eraman zuen Anak haurra, txikia oraino, Xilora, Jaunaren etxera. Haurrarekin batera, hiru urteko zekorra
Orduan, Jauna gurtu zuen bertan.
== 2. atala ==
1 Anak otoitz hau egin zuen:
<<Jaunarengan da ene bihotza pozten,
126 ⟶ 116 lerroa:
Jaunarenak dira lurraren zutoinak,
mundua haien gainean du kokatua
9 Bere zintzoen
baina gaiztoak ilunpetan dira galtzen,
146 ⟶ 136 lerroa:
bere erregeari emango dio agintea,
jasoko du bere gantzutuaren kopeta
11 Ondoren, Elkana Ramara itzuli zen, bere etxera. Samuel haurra, berriz, Jaunaren zerbitzari gelditu zen, Eli apaizaren ardurapean.
12 Eliren semeek, maltzur‑gaizto haiek, ez zuten Jauna aintzakotzat hartzen, 13 ez eta herriaren zerbitzurako zuten apaiz‑eginkizuna ere. Norbait oparia eskaintzen ari zelarik, haragia egosten zen bitartean, apaizaren morroia, hiruhortzeko sardexka eskuan zuela etorri, 14 sardexka pertzean nahiz lapikoan, maskeluan nahiz eltzean sartu eta hark sardexkaz ateratako guztia beretzat hartu ohi zuen apaizak. Halaxe egin ohi zieten Xilora etortzen ziren israeldar guztiei. 15 Gantzak erre baino lehen ere, apaizaren morroia etorri eta honela mintzatu ohi zitzaion eskaintzaileari:
16 Eskaintzaileak erantzuten zion:
17 Morroiek hoben izugarria egiten zuten Jaunaren aurka, Jaunari eginiko opariak gutxiesten baitzituzten horrela.
18 Samuelek, berriz, Jaunaren zerbitzuan ziharduen, lihozko soinekoz jantzia. 19 Urte oroz egin ohi zion amak tunika koskor bat eta bertara eramaten, bere senarrarekin urteroko oparia eskaintzera igotzen zenean. 20 Elik Elkana eta beronen emaztea bedeinkatu eta esan ohi zuen: <<Eman biezazu Jaunak seme‑alabarik emakume honengandik, Jaunari eskainitakoaren ordez>>.
Ondoren, beren herrira itzuli ohi ziren. 21 Jaunak onez begiratu zion Anari, eta honek sabelean sortu eta hiru seme eta bi alaba izan zituen. Bitartean, Samuel mutikoa hazten ari zen Jaunarenean.
22 Oso zaharra zen Eli. Jakin zuen bere semeek israeldar guztiei egin ohi zietena, bai eta Jaunarekin elkartzeko etxolaren sarreran zerbitzua egiten zuten emakumeekin etzan ohi zirela ere, 23 eta honela mintzatu zitzaien: <<Zergatik ari zarete jendeak adierazi dizkidan gauza izugarri horiek egiten? 24 Ez egin horrelakorik, ene semeok! Ez da batere ona entzuten ari naizena. Jaunaren herria okerbideratzen ari zarete! 25 Gizon batek beste gizon bat iraintzen badu, Jainkoa izan dezake bitarteko; bekatua Jaunaren aurka egiten badu, ordea, nor izan dezake aldeko?>>
Hala ere, semeek ez zuten aitaren esana aditu. Izan ere, erabakia zuen Jainkoak haiek hilaraztea.
192 ⟶ 162 lerroa:
26 Samuel mutikoa, berriz, hazten ari zen, eta Jainkoak eta gizakiek geroz eta gogokoago zuten.
27 Behin batean, Jainkoaren gizon bat etorri zitzaion Eliri eta honela mintzatu: <<Hau dio Jaunak: Garbi aski agertu nintzaion zure arbasoen senitarteari, Egipton faraoiaren esklabo zirelarik. 28 Israelen leinu guztietarik zuen aita hautatu nuen apaizgorako, nire aldarera igo zedin, intsentsua erre ziezadan eta nire santutegian efod delakoa jantzi zezan. Era berean, israeldarrek egindako eskaintza guztietarik beren zatia hartzeko eskubidea eman nien zuen aitaren ondorengoei. 29 Zergatik hartzen dituzu oinpean nire aginduz santutegian egiten dizkidaten opari eta eskaintzak? Zergatik hartzen dituzu zeure semeak aintzakotzat eta ez ni, Israel ene herriak eskainitakoetatik hoberenak hartu eta beraiek gizenduz?
30 <<Horregatik, hau dio Jaunak, Israelen Jainkoak: Esan nuen, bai, zure etxea eta zure aitaren etxea izanen zela beti nire aurrean zerbitzari. Orain, ordea -dio Jaunak-, ez horrelakorik! Ohoratzen nauena dut ohoratuko; gutxiesten nautenak, aldiz, beheratu egingo ditut. 31 Egun batzuen buruan, hondatu eginen dut zure eta zure aitaren senitartearen agintea. Zure etxean ez da inor zahartzarora helduko. 32 Etsaia ikusiko duzu zeurean; Israel herriari, ordea, dena ongi aterako zaio. Zure etxean, berriz, bakar bat ere ez da zahartzarora inoiz helduko. 33 Hala ere, ez ditut zuretar guztiak egotziko nire aldaretik; horregatik, begiak bekaitzez urtuko zaizkizu eta bizia ahituko. Zure etxeko ondorengoak sasoirik hoberenean hilko dira. 34 Hofni eta Pinhas zure bi semeei gertatuko zaiena izango da ezaugarria: egun berean hilko zaizkizu biak.
35 <<Zintzo izango zaidan apaiz bat dut sortaraziko; nire nahiaren arabera du hark jarduungo. Ondorengotza iraunkorra emango diot eta nire gantzutuaren zerbitzuan ibiliko da beti. 36 Zure etxean bizirik gelditzen direnek apaiz horren aurrean ahozpeztu beharko dute, zilarrezko diruren bat edota opilen bat eskatzeko, esanez: <Otoi, uztazu apaiz‑lanen bat egiten, ogi‑puskaren bat jan ahal izan dezadan>>>.
== 3. atala ==
1 Samuel mutikoa Jaunaren zerbitzuan ari zen Eliren ardurapean. Jainkoa garai hartan ez zen maiz mintzatzen, eta ikuskaririk ere ez zuen inork sarritan izaten. 2 Gau batez bere gelan zetzan Eli; begiak lausotzen ari zitzaizkion eta ezin zuen ikusi. 3 Jaunaren zuzia ez zen oraino itzalia. Samuel ere lo zegoen Jainkoaren kutxa zegoen Jaunaren santutegian. 4 Jaunak dei egin zion Samueli, eta honek erantzun:
5 Lasterka Elirengana joan eta esan zion Samuelek:
Elik ihardetsi zion:
Joan eta etzan zen lotarako.
226 ⟶ 185 lerroa:
6 Jaunak berriro dei egin zion Samueli. Hau jaiki eta Elirengana joan zen, esanez:
Elik erantzun:
7 Samuelek ez zuen oraindik Jauna ezagutzen, honek ez baitzion bere hitza inoiz ere adierazi. 8 Hirugarren aldiz egin zion dei Jainkoak Samueli. Jaiki eta Elirengana joan zen, esanez:
Antzeman zion Elik Jauna ari zitzaiola deika, 9 eta esan zion mutikoari:
Itzuli eta lotarako etzan zen Samuel bere tokian. 10 Jaunak, hurbildurik, dei egin zion, lehengoetan bezala:
Samuelek erantzun:
11 Eta honela mintzatu zitzaion Jauna Samueli: <<Hara, zerbait egin behar dut Israelen. Entzungo duten guztiei durundi egingo diete bi belarriek. 12 Eliren etxearen kontra esan dudan guztia beteko dut egun horretan, hasi eta bukatu. 13 Jakinarazi nion bere etxea betiko zigortuko nuela, egin dituzten gaiztakeriengatik. Bazekien bere semeak Jainkoa iraintzen ari zirena, eta ez zituen zuzenarazi. 14 Horregatik, zin egin diot Eliren senitarteari, ezin izango duela sekula bere gaiztakeria garbitu, ez opariak eginez, ez eskaintzak ekarriz>>.
252 ⟶ 211 lerroa:
15 Samuelek lo egin zuen egunsentirarte. Goizean ireki zuen Jaunaren etxeko atea. Baina beldur zen ikuskaria Eliri adierazteko. 16 Eta Elik dei egin zion Samueli:
Samuelek erantzun:
17 Eta galdetu zion Elik:
18 Samuelek, beraz, Jaunak esandako guztia jakinarazi zion, deus ere gorde gabe. Elik erantzun zuen:
19 Hazi zen Samuel, eta berekin zuen Jauna. Ez zen gelditu bete gabe Jaunaren hitz bakar bat ere. 20 Dandik Beer‑Xebaraino, Israel osoak jakin zuen Jaunak bere profeta egina zuela Samuel. 21 Xilon agertuz jarraitu zuen Jaunak, han baitzion hitz egiten Samueli.
==4. atala ==
1 Eta Samuelen hitza Israel osora heldu ohi zen.
Behin batean, israeldarrek filistearrak borrokatzera joan eta Eben‑Ezer deritzan tokian kokatu zituzten gudu‑etxolak. Filistearrek Afeken kokatu zituzten berenak, 2 eta Israeli erasotzeko prestatu ziren. Handia izan zen gudua, eta israeldarrek ihes egin behar izan zuten filistearren aurrean. Guduketa hartan lau mila gizon inguru erori zen zelaietan barrena.
3 Gudariak etxoletara itzultzean, honela zioten israeldarren buruzagiek: <<Zergatik jo ote gaitu gaur Jaunak filistearren eskuz? Ekar dezagun Xilotik Jaunaren itun‑kutxa; ea horrela, gure artean izanik, geure etsaiengandik salbatzen gaituen>>.
4 Igorri zituzten, bada, gizon batzuk Xilora eta ekarri zuten handik kerubinen gainean eseria dagoen Jaun ahalguztidunaren itun‑kutxa. Jainkoaren itun‑kutxari lagun eginez, Hofni eta Pinhas, Eliren bi semeak, etorri ziren.
5 Jaunaren itun‑kutxa kanpalekuraino heldu zenean, israeldar guztiek deiadar egin zuten oihu handiz, lurrak ere dardar egiteraino. 6 Filistearrek, deiadar hura aditzean, esan zuten: <<Zer dute hebertarrek
Jakin zuten etorria zela kanpalekura Jaunaren kutxa, 7 eta izutu egin ziren. Honela zioten: <<Jainkoa etorri zaie kanpalekura. Ai ene! Ez da horrelakorik gertatu orain arte. 8 Ai ene! Nork libratuko gaitu hebertar horien Jainko indartsuaren eskuetatik? Hauxe da egiptoarrak basamortuan era guztietako izurriz jo zituen Jainkoa. 9 Ea, filistearrok, eutsi gogor! Izan gizon eta ez zarete hebertarren menpe egongo, beraiek zuen menpe egon diren bezala. Izan gizon eta ekin guduari!>>
10 Ekin zioten, bada, filistearrek erasoari eta menperatu egin zuten Israel. Israeldarrak nor bere etxera joan ziren ihesi. Izugarria izan zen hondamendia: hogeita hamar mila israeldar oinezko erori zen. 11 Filistearrek harrapatu egin zuten Jainkoaren kutxa; Eliren bi semeak, Hofni eta Pinhas, berriz, hilak gertatu ziren.
12 Benjaminen leinuko gizon bat heldu zen lasterka egun hartan gudu-zelaitik Xilora, jantziak urraturik eta burua hautsez estalirik. 13 Gizon hura zetorrenean, Eli ate ondoan zegoen aulki batean eseria, bidera begira, Jaunaren kutxaz guztiz kezkatua. Gizon hark hirian sartu eta berria eman zuen; hiri osoa oihuka hasi zen. 14 Aditu zuen Elik oihua eta esan zuen:
Etorri zen bizkor gizona eta gertatuaren berri eman zion Eliri. 15 Elik laurogeita hemezortzi urte zituen eta begiak itsuturik; ezin zuen ikusi. 16 Gizonak esan zion Eliri:
Elik galdegin zion:
17 Albistariak erantzun:
18 Jainkoaren kutxa aipatu zionean, Eli aulkitik atzeraka ate ondora erori, garondoa hautsi eta hil egin zen, zahartua eta baldartua baitzegoen. Berrogei urtez izan zen Israelen buruzagi.
19 Eliren erraina, Pinhasen emaztea, haurdun zegoen eta haurra izateko zorian. Jainkoaren kutxa harrapatu zietela, bere aitaginarreba eta senarra hilak zirela aditu zuenean, kuzkurtu eta haurra izan zuen, erdiminak etorri baitzitzaizkion. 20 Hilzorian zegoelarik, esan zioten inguruan zituen emaginek: <<Ez larritu, semea izan duzu>>.
324 ⟶ 264 lerroa:
Emakumeak, ordea, ez zuen erantzun, ez eta jaramonik egin ere. 21 Haurrari Ikabod ezarri zion izena amak, hau da, <<Ospegabe>>, esanez: <<Eraman egin dute Israelen ospea>>. Jainkoaren kutxa harrapatu izanagatik, bere aitaginarreba eta senarrarengatik esan zuen hori. 22 Hau esan nahi zuen: <<Eraman egin dute Israelen ospea; Jainkoaren kutxa harrapatu baitute>>.
== 5. atala ==
1 Filistearrek Jainkoaren kutxa hartu eta Eben‑Ezertik Axdodera eraman zuten. 2 Dagon sasijainkoaren jauretxera sartu eta haren irudi ondoan ezarri zuten. 3 Biharamun goizean Axdodeko biztanleak jaiki zirenean, Dagonen irudia ahozpez eroria zetzan Jaunaren kutxa aurrean. Jaso zuten Dagon eta bere tokian ipini. 4 Hurrengo goizean, jaikitzean, Dagon aurpegiz aurrera lurrean eroria aurkitu zuten berriro, Jaunaren kutxaren aitzinean. Dagonen burua eta bi besoak hautsiak zeuden atarian; soin-enborra baino ez zuen osorik Dagonek. 5 Horregatik, Axdodekoek ez dute gaurdaino oinik jartzen Dagonen jauretxeko atarian, ez Dagonen apaizek, ez eta han sartzen direnek ere.
6 Esku astunez jo zituen Jaunak Axdodeko biztanleak: zigortu eta erlakiztenak aterarazi zizkien Axdodekoei eta inguruetakoei. 7 Honelako izurritea ikusirik, Axdodeko jendeak esan zuen: <<Ez dugu behar geure artean Israelen Jainkoaren kutxa, esku astunez jo baikaitu geu eta geure jainko Dagon>>.
336 ⟶ 271 lerroa:
8 Bilarazi zituzten berengana filistearren buruzagi guztiak eta esan zieten:
Haiek erantzun:
Eraman zuten, beraz, Israelen Jainkoaren kutxa. 9 Eraman orduko, ordea, izugarrizko ikara sartu zien Jainkoak hiri hartakoei ere. Jo zituen gizonezkoak, txiki hala handi, eta erlakiztenak atera zizkien. 10 Orduan, Ekronera igorri zuten Jainkoaren kutxa. Heldu zenean, Ekrongo jendeak esan zuen oihuka: <<Gu eta gure herria hil gaitzan ekarri digute Israelen Jainkoaren kutxa!>>
348 ⟶ 283 lerroa:
Hiri osoa guztiz izutua zegoen, oso gogor jo baitzituen Jainkoak. 12 Hil ez zirenak erlakiztenez josiak zeuden. Zerurainokoa izan zen hiri hartako oihua.
==6. atala ==
1 Zazpi hilabete egin zuen Jaunaren kutxak filistearren lurraldean. 2 Filistearrek beren apaiz eta aztiei dei egin eta galdetu zieten:
-Zer egin behar genioke Jainkoaren kutxari? Esaguzue nola itzuli bere tokira.
3 Haiek erantzun zuten:
4 Jendeak galdegin zuen:
Apaizek eta aztiek erantzun:
10 Halaxe egin zuten: txahalak hazten ari ziren bi behi hartu, uztartu eta gurdian lotu zituzten; txahalak, berriz, ikuiluan utzi zituzten. 11 Ezarri zuten, gero, Jainkoaren kutxa gurdi gainean eta urrezko arratoi eta erlakiztenen irudiak zeuzkan kutxatila ere bai.
374 ⟶ 304 lerroa:
12 Behiek Bet‑Xemexerako bidetik jo zuten zuzen‑zuzen. Aurrera zihoazen bidez bide, marrumaka, ez ezkerrera, ez eskuinera saihestu gabe. Filistearren buruzagiek Bet‑Xemexeko mugaraino jarraitu zieten.
13 Bet‑Xemexeko jendea garia igitaitzen ari zen haranean; begiak jaso eta kutxa ikustean, biziki poztu ziren. 14 Gurdia, Bet‑Xemexeko Josueren alorrera heldu zenean, gelditu egin zen. Bazen han harri handi bat; puskatu zuten gurdia egurra egiteko, eta behiak egurraren gainean jarri zituzten, Jaunari erre‑oparia eskaintzeko. 15 Lebitarrek eraitsia zuten Jainkoaren kutxa, bai eta honen ondoan zegoen kutxatila ere; honetan zeuden urrezko irudiak. Ezarri zuten kutxa harri handiaren gainean, eta Bet‑Xemexeko jendeak erre‑opariak eta eskaintzak egin zizkion Jaunari egun hartan. 16 Filistearren bost buruzagiak, hori ikusi ondoren, Ekronera itzuli ziren egun berean. 17 Hauek dira filistearrek bekatuaren ordain‑oparitzat Jaunari eskaini zizkioten urrezko erlakiztenak: Axdoden izenean bata, Gazaren izenean bestea, Axkelonen izenean hirugarrena, Gaten izenean laugarrena, Ekronen izenean bosgarrena. 18 Urrezko arratoiak ere bost ziren, filistearren bost buruzagien menpe zeuden hiriak bezainbat, bai hiribilduen, bai harresi gabeko hirien izenean eskainiak. Harri handi hura, zeinaren gainean ezarri baitzuten Jaunaren kutxa, lekuko da gaurdaino Bet‑Xemexeko Josueren alorrean.
19 Jaunak zigortu egin zituen Bet‑Xemexekoak ere, Jaunaren kutxari ikusmiraz begira egon zirelako; herri hartako hirurogeita hamar gizaseme zigortu zituen Jaunak. Atsekabe handia izan zuen herriak, Jaunak oso gogor zigortu zuelako.
20 Eta Bet‑Xemexeko jendeak honela zioen: <<Nork iraun dezake zutik Jainko Jaun santu honen aurrean? Nori eramango genioke kutxa gure artetik bidaltzeko?>>
21 Orduan, mezulariak igorri zituzten Kiriat‑Jearimgo
== 7. atala ==
1 Etorri ziren, beraz, Kiriat‑Jearimgoak eta igo zuten Jaunaren kutxa. Abinadabek muinoan zuen etxean sartu zuten. Ondoren, honen seme Eleazar sagaratu zuten, Jaunaren kutxa zaintzeko.
2 Luzaroan egon zen Jaunaren kutxa Kiriat‑Jearimen, hogei urtez. Israel herri osoa Jaunarenganako irrikaz zegoen. 3 Orduan, honela mintzatu zitzaion Samuel Israel herri osoari: <<Jaunarengana bihotz‑bihotzez itzuli nahi baduzue, jaurtiki zeuen artetik sasijainko arrotz guztiak eta Astarteren irudiak; bizi zaitezte Jaunari zeharo emanak eta ez zerbitza bera besterik. Askatuko zaituzte orduan filistearren eskuetatik>>.
4 Jaurtiki zituzten, beraz, israeldarrek Baalen eta Astarteren irudi guztiak, eta Jauna baizik ez zuten zerbitzatu. 5 Samuelek esan zuen: <<Bil ezazue herri osoa Mitzpan eta nik otoitz eginen diot Jaunari zuen alde>>.
6 Bildu ziren, bada, Mitzpan. Atera zuten ura eta isuri zuten Jaunaren aitzinean. Egun hartan, barau eginez, hau zioten: <<Bekatu egin dugu Jaunaren aurka>>. Samuel israeldarren buruzagi egin zen Mitzpan.
7 Filistearren buruzagiek, israeldarrak Mitzpan bilduak zeudela jakitean, israeldarrei erasotzea erabaki zuten. Hauek, ohartzean, beldurtu egin ziren filistearren aurrean, 8 eta esan zioten Samueli: <<Ez utzi Jainko Jaunari gure alde dei egiteari, filistearren eskuetatik salba gaitzan>>.
414 ⟶ 325 lerroa:
9 Hartu zuen orduan Samuelek axuri bat, eta erre‑opari eskaini zion oso‑osorik Jaunari. Samuelek Israelen alde oihu egin eta Jaunak aditu egin zion.
10 Samuel erre‑oparia eskaintzen ari zen bitartean, filistearrak israeldarren aurka borroka egiteko hurbildu ziren. Orduan, Jaunak burrunba handiko trumoiak egin zituen filistearren kontra, izutu eta hondatu egin zituen israeldarren aurrean. 11 Israeldarrak Mitzpatik irten eta filistearren ondoren joan ziren, Bet‑Kar
13 Honela makurrarazi zieten burua filistearrei; joan zitzaien, bai, Israel lurraldean berriro sartzeko gogoa. Izan ere, Samuel bizi izan zen bitartean, gogorra izan zen Jaunaren eskua filistearren kontra. 14 Israelenak izan ziren berriro lehen filistearrek kenduriko hiriak, Ekrondik Gateraino, eta askatu egin zituen Israelek bere eskualde haiek filistearren menpetik. Israeldarrak eta amortarrak ere bakean bizi ziren beren artean aldi hartan.
15 Samuel bere bizitza osoan izan zen israeldarren buruzagi. 16 Urte oroz egin ohi zuen itzulia Betel
== 8. atala ==
1 Samuelek, zahartu zenean, bere semeak jarri zituen Israelen buruzagi. 2 Lehen semeari Joel zeritzan, eta bigarrenari Abias; Beer‑Xebatik gidatu ohi zuten herria. 3 Semeak, ordea, ez zebiltzan aitaren bidetik; diruzalekeriari emanak, eskupekoak onartzen zituzten eta epai okerrak egiten. 4 Bildu ziren, orduan, Israelgo zahar guztiak eta Ramara etorri ziren Samuelengana, 5 esatera:
-Zahartua zaude, eta zure semeak ez dabiltza zure bidetik. Izenda iezaguzu, bada, errege bat, gida gaitzan; horixe egiten dute herrialde guztietan.
6 Nahigabetu egin zen Samuel <<izenda iezaguzu errege bat, gida gaitzan>> esan ziotenean. Eta otoitz egin zion Jaunari. 7 Jaunak erantzun zion: <<Onartzazu herriak eskatzen dizun guztia. Ez zaituzte zu gutxiesten; ni naute gutxiesten, ez bainaute errege nahi beren gain. 8 Egiptotik atera nituenetik zapuztu egin naute, jainko arrotzak gurtzeko. Niri egin didatena bera egiten dizute orain zuri. 9 Onartzazu, beraz, haien eskaria; baina jakinarazi argi eta garbi, nolako eskubideak izanen dituen beraien gain aginduko duen erregeak>>.
10 Adierazi zion, beraz, Samuelek errege eske ari zitzaion herriari Jaunak esandako guztia, 11 eta erantsi zuen: <<Hona hemen zuen gain aginduko duen erregearen eskubideak: semeak kenduko dizkizue, bere gurdizain eta zaldizko egiteko; erregearen gurdiaren aurretik ibili beharko dute lasterka. 12 Batzuk mila gizonen buru ipiniko ditu, beste batzuk berrogeita hamar gizonen buru. Batzuek erregearen alorrak goldatu beharko dituzte, beste batzuek uztak igitaitu; beste batzuek, berriz, armak eta gudu-gurdiak egin beharko dizkiote. 13 Alabak ere kenduko dizkizue, bere lurringile, sukaldari eta okin bihurtzeko. 14 Lur-sailik, mahastirik eta olibadirik ederrenak kenduko dizkizue, bere zerbitzariei emateko. 15 Uzta eta mahatsen hamarrenak hartuko dizkizue, bere funtzionario eta zerbitzariei emateko. 16 Zeuen morroi‑neskameak, zeuen gazterik bikainenak eta astorik hoberenak eramango dizkizue, beraren sailetan lan egin dezaten. 17 Artaldeen hamarrenak
19 Hala ere, herriak ez zion kasurik egin nahi izan Samueli, eta honela ihardetsi zion: <<Utikan! Erregea behar dugu; 20 beste herri guztiak bezalakoak izan nahi dugu. Gida gaitzala erregeak, joan dadila gure aurretik gure alde borrokatzera>>.
442 ⟶ 346 lerroa:
Orduan, Samuelek esan zien israeldarrei: <<Zoazte nor bere herrira>>.
== 9. atala ==
1 Bazen, aldi hartan, Kix zeritzan gizon handiki bat, Abielen semea, Tzeror, Bekorat eta Afiasen ondorengoetarikoa. Benjaminen leinukoa zen. 2 Bazuen seme bat, Saul izenekoa, mutil aukerakoa eta bikaina; ez zen Israel herrian hura baino lirainagorik: sorbaldaraino heltzen zitzaion beste jende guztia.
3 Aita Kixek, asteme batzuk galdu zitzaizkiolarik, esan zion Saul semeari:
4 Efraimgo mendi eta Xalixako lurretan barrena ibili ziren, baina ez zituzten aurkitu. Arakatu zuten Xaalimgo
6 Morroiak erantzun zion:
7 Saulek, orduan, morroiari:
8 Morroiak erantzun zion Sauli:
9 (Antzina, Israelen, Jainkoari kontsulta egitera zihoanak honela esan ohi zuen: <<Goazen ikusleagana>>. Izan ere, orain profeta deritzanari, lehen ikusle zeritzan).
474 ⟶ 373 lerroa:
10 Saulek esan zion morroiari:
Eta Jainkoaren gizona bizi zen hirira jo zuten. 11 Hirirantz aldapan gora zihoazela, hara non ikusten dituzten ur‑bila irten ziren neska batzuk. Honela galdegin zieten:
12 Neskek erantzun zieten:
14 Igo ziren, bada, hiriraino eta, hiriko atetik sartzearekin batera, Samuel agertu zitzaien, muinorantz zihoala. 15 Saul etorri aurreko egunean, jakinarazia zion Jaunak Samueli: 16 <<Bihar ordu honetan, Benjamingo gizon bat bidaliko dizut. Horixe gantzutuko duzu, ene herri Israelen buruzagi izateko. Horrek salbatuko du nire herria filistearren menpetik. Ikusi dut, izan ere, ene herriaren atsekabea, eta heldu zait egin didaten oihua>>.
496 ⟶ 389 lerroa:
18 Hurbildu zitzaion Saul Samueli hiriko atera, eta esan zion:
19 Samuelek erantzun zion Sauli:
21 Saulek ihardetsi zion:
22 Hartu zituen, orduan, Samuelek Saul eta honen mutila, jangelan sarrarazi eta mahaiburuan jarri zituen, bazkaldarren aurrean. Hogeita hamarren bat ziren gonbidatuak. 23 Gero, agindu zion Samuelek sukaldariari:
24 Sukaldariak izterra eta isatsa ekarri eta Saulen aurrean jarri zituen. Samuelek, orduan:
Beraz, egun hartan Samuelekin jan zuen Saulek. 25 Gero, jaitsi ziren muinotik hirira, eta Samuel hizketan aritu zen Saulekin etxe gainean.
26 Biharamunean goizean goiz jaiki eta, egunsentian, Samuelek dei egin zion etxe gainera Sauli, esanez:
Jaiki zen Saul eta kanpora irten ziren Samuel eta biak. 27 Hiriaren bukaerara jaitsi zirenean, agindu zion Samuelek Sauli:
Morroia aurrerago joan zen. Orduan, Samuelek:
== 10. atala ==
1 Hartu zuen, orduan, Samuelek oliontzia eta Sauli burura isuri zion; gero, besarkatuz, esan zion: <<Hara, Jaunak bere herri Israelen buruzagi gantzutu zaitu. 2 Gaur, nire ondotik joan ondoren, bi gizon aurkituko dituzu Rakelen hilobi ondoan, Benjaminen mugetan, Tzeltzahen. Honela mintzatuko zaizkizu: <Agertu dira bila zabiltzan astoak; aita astoez ahaztu eta zuetaz kezkatua dago, bere semea aurkitzeko zer egin ez dakiela> >>.
Eta Samuelek jarraitu zuen: 3 <<Jo aurrerantz eta, Taborreko
9 Samuelen ondotik abiatzeko, bizkarra eman orduko, Jainkoak aldatu egin zuen Saulen bihotza, eta aurreikusitako zantzu haiek guztiak gertatu ziren egun hartan. 10 Handik Gibeara zihoazelarik, hara non datorkien profeta‑taldea. Hartu zuen Saul Jaunaren espirituak eta, besteekin batera, profeta‑trantzean jarri zen bera ere. 11 Aspalditik ezagutzen zutenek, profetekin batera profeta‑trantzean ikusi zutenean, honela ziotsoten elkarri:
12 Bertako batek zioen:
Ordutik dator esaera hau: <<Saul ere profeta artean?>>
552 ⟶ 438 lerroa:
13 Profeta‑trantzetik atera zenean, muino sakratura joan zen. 14 Saulen osabak galdegin zien:
Saulek erantzun zion:
15 Osabak Sauli:
16 Saulek osabari:
Erreinuaz Samuelek esandakoari buruz, ordea, ez zion deus ere adierazi.
17 Deitu zuen Samuelek jendea Mitzpan Jaunaren aurrean bil zedin, 18 eta honela mintzatu zitzaien israeldarrei: <<Hona zer dioen Jaunak, Israelen Jainkoak: Nik atera nuen Israel Egiptotik, eta nik askatu zintuztedan, zapaltzen zintuzteten egiptoar eta gainerako erreinu guztien menpetik. 19 Zuek, aldiz, gutxietsi egin duzue orain zeuen Jainkoa, berak gaitz eta atsekabe orotatik salbatu zaituzten arren. Honela diozue: <Utikan! Emaguzu erregea!> Jar zaitezte, bada, Jaunaren aurrean leinuka eta senitarteka>>.
20 Hurbilarazi zituen orduan Samuelek israeldar leinu guztiak eta, zotz eginik
Jaunak erantzun zien:
23 Joan ziren lasterka eta atera egin zuten handik. Jendearen artean zutiarazi eta denetan garaiena zen Saul, sorbaldaraino heltzen zitzaion beste jende guztia. 24 Samuel, orduan, honela mintzatu zitzaion herri osoari:
Herri osoak, aho batez, oihukatu zuen:
25 Samuelek, orduan, erregetzaren eskubideak zein ziren adierazi zion herriari; idatzi zituen liburuan eta toki sakratu batean Jaunaren aurrean utzi zuen liburua. Ondoren, Samuelek bidali egin zuen herri osoa, nor bere etxera.
596 ⟶ 476 lerroa:
26 Saul ere Gibeako bere etxera itzuli zen. Jainkoak bihotza ukitu zien gizon indartsu batzuk Saulekin joan ziren. 27 Baina beste maltzur‑gaizto batzuek honela zioten: <<Zera salbatuko gaitu horrek!>> Eta muzin egin zioten; ez zioten eskuerakutsirik batere eraman. Saulek, berriz, ezentzuna egin zien.
== 11. atala ==
1 Nahax amondarra Galaadeko Jabex hiriari erasotzen hasi zitzaion. Jabexeko bizilagunek esan zioten Nahaxi:
-Egin dezagun ituna, eta menpeko izanen gaituzu.
2 Nahax amondarrak erantzun zien:
3 Jabexeko buruzagiek eskatu zioten, orduan:
4 Heldu ziren mandatariak Gibeara, Saulen hirira, eta jakinarazi zioten arazoa herriari. Orduan, herri osoa oihuka hasi zen eta negarrez. 5 Une hartantxe zetorren Saul alorretik, idien ondoren, eta galdetu zuen:
Orduan, Jabexeko jendeak esandakoa adierazi zioten. 6 Hitz haiek aditzen ari zela, Jaunaren espirituak hartu zuen Saul eta amorru bizitan jarri zen. 7 Idi‑parea hartu, laurkitu eta Israel lurralde osora bidali zituen puskak mandatari haiekin, esanez: <<Hona zer egingo diegun Saulen eta Samuelen ondoren etortzen ez denaren idiei>>. Jaunaren beldurrak hartu zuen orduan herri osoa, eta denak bat eginik atera ziren. 8 Zenbatu zituen Saulek Bezek‑en
Itzuli ziren, bada, mandatariak eta esan zieten hori Jabexekoei. Hauek poztu egin ziren, 10 eta honela esan zieten amondarrei: <<Bihar zuengana aterako gara, eta egokien deritzazuena egingo diguzue>>.
628 ⟶ 503 lerroa:
12 Orduan, herriak esan zion Samueli:
13 Saulek, berriz:
14 Samuelek, orduan, herriari:
15 Herri osoa Gilgalera joan zen, eta han, Jaunaren santutegian, errege izendatu zuten Saul. Gero, bake‑opariak eskaini zizkioten Jaunari. Saul eta israeldarrak biziki poztu ziren.
== 12. atala ==
1 Samuel honela mintzatu zitzaien israeldar guztiei:
-Horra, aditu dizuet eskatu dizkidazuen gauza guztietan eta eman dizuet erregea; 2 aurrerantzean erregea izanen duzue gidari. Zahartu naiz ni eta zuritu zait burua; baina zeuen artean dituzue nire semeak. Gidari izan nauzue gazte nintzenetik gaurdaino. 3 Hemen nauzue. Esan Jaunaren eta beronen gantzutuaren aitzinean, nire aurka ezer ba duzuen: zuetariko inori idia nahiz astoa kendu diodan, inori iruzurrik edota zapalketarik egin diodan, inori eskupekorik hartu ote diodan, beraren arazoari ezikusia egiteko. Emanen diot ordaina.
4 Honela erantzun zion herriak:
5 Samuelek, orduan:
Haiek erantzun zioten:
6 Eta Samuelek jarraitu zuen:
18 Egin zion, bada, dei Samuelek Jaunari eta honek trumoiak eta euria bidali zituen egun hartan. Herri osoak Jaunari eta Samueli beldur ikaragarria hartu zien. 19 Honela ziotson jende guztiak Samueli:
20 Samuelek erantzun zion herriari:
== 13. atala ==
1 .... 2 Saulek hiru mila gizon aukeratu zituen israeldarren artetik: bi mila berekin zituen Mikmasen eta Betelgo mendialdean; beste mila, berriz, Jonatanekin ziren Benjamingo Gibean. Gainerako jendea nor bere etxera bidali zuen.
3 Filistearrek Geban zuten gudari‑taldea hil egin zuen Jonatanek, eta jakin zuten hori filistearrek. Saulek, orduan, adarrak joarazi zituen lurralde osoan, esanez: <<Adi, hebertarrak!>> 4 Israel osoak aditu zuen berri hau: <<Saulek hil egin du filistearren gudari‑taldea, eta filistearrak amorraturik daude orain Israelen aurka>>. Orduan, herria Gilgalera bildu zen, Saulen ondora.
5 Filistearrak ere bilduak ziren Israel borrokatzeko: hiru mila gudu-gurdi, sei mila zaldizko eta itsasertzeko hondarra bezainbat gudari. Igo eta Mikmasen ezarri zituzten gudu‑etxolak, Bet‑Aben‑en ekialdera.
6 Israeldarrak, beren buruak arriskuan ikusirik, larritu eta leize, hartzulo, haitzarte, babesleku eta putzu‑zuloetan gorde ziren. 7 Hebertar batzuk Jordanez bestaldera igaro ziren, Gad eta Galaad lurraldeetara. Saulek, aldiz, Gilgalen jarraitu zuen, berarekin zen jende guztia beldur‑ikaraz zegoelarik. 8 Samuelek erabaki bezala, zazpi egunez itxaron zuen; baina Samuel ez zen Gilgalera agertu eta jende guztia sakabanatzen hasi zitzaion Sauli. 9 Orduan, Saulek esan zuen:
-Ekarzkidazue erre‑ eta bake‑oparigaiak.
Eta erre‑oparia eskaini zuen Saulek.
10 Erre‑opariaren eskaintza bukatzen ari zelarik, Samuel azaldu zen. Saul bidera atera zitzaion, agurtzeko asmoz. 11 Samuelek, ordea, galdetu zion:
Saulek erantzun:
13 Samuelek ihardetsi zion Sauli:
16 Saul, beronen seme Jonatan eta biekin zen jendea Benjamingo Gibean zeuden; filistearrak, berriz, Mikmasen
19 Ez zen Israel osoan errementari bakar bat ere, honela esaten baitzuten filistearrek: <<Ez da komeni hebertarrek ezpata eta lantzarik egin dezaten>>. 20 Hain zuzen ere, filistearrengana jo behar izaten zuten israeldarrek beren golde-nabar, haitzur, aizkora nahiz igitaiak
23 Bitartean, filistear gudari‑talde bat atera zen Mikmaseko menditarterantz.
== 14. atala ==
1 Behin batean, Saulen seme Jonatanek esan zion bere ezkutariari:
-Zatoz, goazen hemendik beste aldera, filistearren gudari-tokiraino.
Aitari, ordea, ez zion deus ere jakinarazi. 2 Saul Migrongo granadondoaren azpian zegoen, Gibeako mugetan, seiehunen bat gizon berekin zituela. 3 Ahituben seme Ahiasek zeraman efod delakoa. Aipatutako Ahitub hori Ikaboden anaia zen, Pinhasen semea; Pinhas, berriz, Xilon Jaunaren apaiz izaniko Eliren semea. Jendea ez zen ohartu Jonatan alde egina zenik.
4 Filistearren gudari-tokira igotzeko Jonatanek ibili behar zuen mendatearen alde banatan bi haitz-zorrotz zeuden; Bozetz zuen batek izena, Sene besteak; 5 bata iparraldean zegoen, Mikmasen aurrean; bestea hegoaldean, Gebaren aurrean.
726 ⟶ 586 lerroa:
6 Jonatanek diotso bere ezkutariari:
7 Ezkutariak erantzun zion:
8 Jonatanek gehitu zuen:
11 Agertu ziren, bada, biak filistearren gudari-toki aurrean, eta filistearrek honela zioten: <<Hara, ateratzen ari dituk hebertarrak gorderik zeuden zuloetatik>>. 12 Gero, honela mintzatu zitzaizkien gudari-tokiko gizonak Jonatani eta ezkutariari:
-Igo nire atzetik. Israelen esku utzi ditu horiek Jaunak.
13 Igo zen, beraz, Jonatan katamarrean, esku‑oinez lagundurik, ezkutaria ondoren zuela. Jonatanek jo eta bota egiten zituen filistearrak, eta, atzetik, ezkutariak akabatzen zituen. 14 Jonatanek eta ezkutariak egin zuten lehenbiziko triskantza honetan ia hogei gizon galdu ziren tarte txikian.
15 Izua nagusitu zen kanpaleku eta, zelaian, jende guztiarengan. Gudari-tokikoak eta erasotzaileak ere ikaratu egin ziren. Lurralde osoa dardaratu zen; beldur ikaragarria sartu zitzaien.
16 Benjamingo Gibean zeuden Saulen zelatariak, eta jendea harat‑honat sakabanatzen ari zela ikusi zuten. 17 Orduan, Saulek esan zien berekin zituenei:
Begiratu zuten, bada, eta Jonatan eta ezkutaria falta ziren. 18 Saulek diotso Ahias apaizari:
Berekin zuten, izan ere, israeldarrek egun hartan Jainkoaren kutxa. 19 Saul apaizarekin hizketan ari zen bitarte hartan, ordea, geroz eta handiagoa bihurtu zen zalaparta filistearren kanpalekuan. Saulek esan zion apaizari:
-Utzazu!
20 Bildu ziren Saul eta berarekin ziren gizonak, eta gudu-zelairaino heldu ziren. Etsaiak elkar joka ari ziren ezpataz. Hura zen nahasmendua! 21 Lehendik filistearren zerbitzura egon eta berauen zelaira igotako hebertarrak
24 Larri zeuden egun hartan israeldarrak, Saulek honelako zin‑hitzez mehatxatu baitzuen jendea: <<Madarikatua ilunabarra baino lehen, neure etsaiez mendeka nadin arte, zerbait jan dezana!>> Hala, inork ez zuen deus ere jan. 25 Lurrean eztia barreiatua zegoen oihan batera heldu zen giza talde osoa. 26 Baso hartara sartzean, ikusi zuten eztia zeriola; baina ez zuen inork ere eskua ahora eraman, zin‑hitzaren beldurrez. 27 Jonatanek, ordea, ez zuen entzun bere aitak jendeari ezarritako zin‑hitza. Luzatu zuen, beraz, eskuan zeraman makila‑muturra eta, eztitan sarturik, ahora eraman zuen. Bat-batean begiak argitu zitzaizkion. 28 Orduan, gizonetariko batek esan zion:
-Zuen aitak zin‑hitzez behartu gaitu: <<Madarikatua gaur zerbait jan dezana>>. Eta hori, akituak gaudelarik.
29 Jonatanek erantzun:
31 Egun hartan Mikmasetik Aialoneraino
Saulek, orduan:
34 Gero, agindu zuen:
Ekarri zuten, bada, gau hartan guztiek nork bere esku zuen idia eta bertan hil. 35 Saulek aldarea
Jendeak erantzun zion:
37 Saulek kontsulta egin zion Jaunari:
Baina Jainkoak ez zion deus ere erantzun egun hartan. 38 Saulek, orduan:
Inork ere ez zion erantzun. 40 Orduan, Saulek esan zien israeldar guztiei:
Jendeak ihardetsi zion:
41 Saulek, orduan, esan zion Jaunari:
Zotz egin eta Jonatan eta Saul izendatu zituen Jainkoak; herria, aldiz, libre atera zen. 42 Saulek, orduan:
Eta Jonatan atera zen errudun. 43 Saulek diotso Jonatani:
Jonatanek erantzun:
44 Saulek semeari:
45 Herriak, ordea, esan zion Sauli:
Honela libratu zuen herriak Jonatan heriotzatik. 46 Saul, berriz, filistearrei eraso gabe itzuli zen, eta filistearrek beren lurralderantz jo zuten.
47 Saul, Israelgo erregetza harturik, inguruetako etsai ororen kontra borrokatu zen: moabdar, amondar eta edomdarren kontra, Tzobako erregeen eta filistearren kontra. Nora jo, han nagusitzen zen. 48 Adoretsu jokatuz, menperatu zituen amalektarrak ere, Israel bere zapaltzaileengandik askatuz.
49 Hiru seme izan zituen Saulek: Jonatan, Ixbi eta Malki‑Xua; bai eta bi alaba ere: Merab zaharrena eta Mikal gazteena. 50 Saulen emaztea Ahinoam zen, Ahimaatzen alaba. Gudarostearen buruzagia Abner, Saulen osaba Ner‑en semea; 51 izan ere, Saulen aita Kix eta Abnerren aita Ner, biak Abielen seme ziren.
856 ⟶ 698 lerroa:
52 Saulen erregealdi osoan zehar izan ziren borroka gogorrak filistearren aurka. Saulek, gizon bulartsurik eta gudurako egokirik ikusten zuenean, berekin eraman ohi zuen.
== 15. atala ==
1 Behin batean, Samuelek esan zion Sauli: <<Jaunak bidali ninduen, zu beraren herri Israelen errege gantzutzeko. Entzun orain Jaunaren hitzak. 2 Hau dio Jaun ahalguztidunak: <Kontuak eskatu behar dizkiot Amalek herriari, Israeli egindakoarengatik, Egiptotik igotzean bidea eragotzi baitzion. 3 Orain, beraz, zoaz, xeha itzazu amalektarrak eta suntsitu haien ondasun guztiak; hil, gupidarik gabe, gizaseme eta emakumeak, haur eta bularrekoak, idi eta ardiak, gamelu eta astoak> >>.
4 Bildu zituen Saulek bere gizonak Telamen eta zenbatu: berrehun mila oinezko eta Judaren leinuko hamar mila gizon. 5 Saul, amalektarren hiriburura hurbildurik, zelatan jarri zen errekaldean. 6 Saulek esan zien kaindarrei: <<Zoazte, alde egizue amalektarrengandik, haiekin batean honda ez zaitzatedan. Zuek ongi hartu zenituzten israeldarrak, Egiptotik zetozenean>>.
7 Alde egin zuten, beraz, kaindarrek amalektarrengandik. Orduan, Saulek eraso egin zien amalektarrei Habilatik Xur‑eraino, Egiptoko mugetaraino. 8 Bizirik atxilotu zuen Agag, amalektarren erregea; herritar guztiak, aldiz, birrindu egin zituen, ezpataz hilez. 9 Agagi eta behi nahiz artalderik hoberenei eta, orobat, abere gizendu, bildots eta baliozko gauza guztiei, ordea, barkatu egin zieten Saulek eta beronen giza taldeak; ez zituzten suntsitu nahi izan. Baliogabeko eta hutsal zirenak, berriz, suntsitu egin zituzten.
878 ⟶ 710 lerroa:
Goibeldu egin zen Samuel eta gau osoz Jaunari oihuka ari izan zitzaion. 12 Biharamunean, goizean goiz jaiki zen Samuel, Saulengana joateko. Baina Saul Karmel hirira joan zela jakinarazi zioten, han beretzat oroitarria eraiki zuela eta, aurrerantz jarraituz, Gilgalera jaitsi zela. 13 Samuel Saulengana heldu zenean, esan zion honek:
14 Samuelek ihardetsi zion:
15 Saulek erantzun:
16 Samuelek Sauli:
Saulek:
17 Samuelek, orduan:
20 Saulek erantzun zion Samueli:
22 Samuelek esan zuen:
908 ⟶ 740 lerroa:
erre‑opariak eta sakrifizioak
934 ⟶ 766 lerroa:
24 Saulek, orduan, Samueli:
26 Samuelek, ordea, Sauli:
27 Itzuli zen Samuel alde egiteko asmoz; baina Saulek soingainekoaren ertzetik heldu eta puska bat kendu zion. 28 Samuelek esan zion:
30 Saulek berriro:
31 Joan zen, bada, Samuel Saulen ondoren eta honek gurtu egin zuen Jauna.
952 ⟶ 784 lerroa:
32 Samuelek agindu zuen:
Aurkeztu zioten Agag. Dardar
Eta zatikatu egin zuen Samuelek Agag Gilgalen, santutegiaren aitzinean. 34 Gero, Samuel Ramara joan zen. Saul, berriz, bere etxera, Gibeara, igo zen. 35 Aurrerantzean, Samuelek, bizitza osoan, Saul ez zuen inoiz ere ikusi. Baina negar egin zuen Saulengatik, Jaunak damu izan baitzuen Saul Israelen errege egin izana.
960 ⟶ 792 lerroa:
SAUL ETA DAVID (16,
Jainkoak David errege izendatu
968 ⟶ 800 lerroa:
16,1 Behin batean, honela mintzatu zitzaion Jauna Samueli:
2 Samuelek galdetu zion:
Jaunak berriro:
4 Egin zuen, beraz, Samuelek Jaunak esandakoa, eta Belenera joan zen. Hiri hartako zaharrak bidera irten zitzaizkion arduratsu, eta galdetu zioten:
5 Samuelek:
Egin zizkien garbikuntzak Samuelek Jeseri eta beronen semeei, eta oparia eskaintzera gonbidatu zituen. 6 Heldu zirenean, Samuelek begiz jo zuen Eliab, eta esan zuen berekiko: <<Zalantzarik gabe, aurrean du Jaunak bere gantzutua>>.
990 ⟶ 822 lerroa:
7 Jaunak, aldiz, esan zion Samueli:
8 Deitu zuen Jesek Abinadab eta Samuelen aurrera eraman zuen. Samuelek esan zuen:
9 Ondoren, Jesek Xama eraman zuen. Samuelek, orduan:
10 Jesek bere semeetarik zazpi eraman zituen Samuelen aurrera, baina Samuelek esan zion Jeseri:
11 Gero, galdetu zuen:
Jesek erantzun:
12 Agindu zuen, beraz, ekartzeko. Ile horia zuen, begi ederrak, itxura bikaina. Jaunak esan zion Samueli:
13 Hartu zuen, bada, Samuelek oliontzia eta anaien aurrean gantzutu zuen. Jaunaren espirituak hartu zuen David egun hartaz geroztik. Bukatzean, Samuel Ramara itzuli zen.
1.028 ⟶ 860 lerroa:
14 Jaunaren espirituak alde egin zuen Saulengandik, eta Jaunak bidalitako espiritu gaizto batek hartu zuen. 15 Zerbitzariak honela mintzatu zitzaizkion:
17 Saulek zerbitzariei:
18 Zerbitzarietarik batek esan zuen:
19 Orduan, Saulek mandatariak igorri zizkion Jeseri, esatera: <<Bidal iezadazu artzain dabilen zeure seme David>>.
1.050 ⟶ 882 lerroa:
17,1 Filistearrak, beren gudarostea borrokarako bildurik, Judako Sokon batzartu ziren eta Efes‑Damimen ezarri zituzten guduetxolak, Soko eta Azeka
4 Filistearren lerro artetik gizon adoretsu bat atera zen; Gat‑ekoa zen eta Goliat zeritzan; ia hiru metroko gizona zen. 5 Brontzezko buru-babesa zeraman eta ezkamadun bularrekoa soinean; berrogeita hamar kilo baino gehiago zuen bularrekoak. 6 Zangoetan ere brontzezko babesak zeramatzan, eta bizkarrean brontzezko azkona. 7 Haren lantzamakilak ehulearen gakoa zirudien, eta lantzaren burdinmuturra sei kilo baino gehiago zen. Aurretik ezkutaria zihoakion. 8 Tinko gelditu eta deiadar egin zien israeldar gudu-lerrokoei, esanez:
10 Gero, esan zuen filistearrak:
11 Aditu zituzten Saulek eta israeldar guztiek filistearraren hitz hauek, eta beldurrak eta dardar gelditu ziren.
1.074 ⟶ 906 lerroa:
17 Jesek esan zion bere seme Davidi:
20 Jaiki zen goizean goiz David, utzi zuen artaldea zaintzailearen ardurapean eta, zama harturik, abiatu zen, Jesek agindu bezala. Kanpalekura heldu zenean, gudarostea borrokara ateratzen ari zen, gudu-deiadarrak eginez. 21 Israeldarrak eta filistearrak aurrez aurre jarri ziren lerroka. 22 David, ekarri zituen zamak tresneri zaintzaileen esku utzirik, gudu-tokiraino joan zen bizkor, eta ongi ziren galdetu zien anaiei. 23 Haiekin hizketan ari zelarik, han agertu zen filistearren lerro artetik Goliat izeneko gizon adoretsu hura, Gateko filistearra, lehengo erronka bera eginez. Davidek entzun egin zion. 24 Israeldar guztiek, gizon hura ikustean, ihes egin zuten haren aurretik, arras izuturik. 25 Israeldar batek zioen:
26 Davidek, orduan, galdetu zien bere inguruan zituen gudariei:
27 Jendeak gauza bera erantzun zion:
28 Aditu zuen Eliab anaia zaharrenak David gizonekin hizketan ari zela eta, biziki haserreturik, esan zion:
29 Davidek ihardetsi zion:
30 Aldendu zen David eta beste batengana jo zuen, lehengo galdera bera eginez. Jendeak lehengo erantzun bera eman zion. 31 Davidek esandako hitzak aditu zituztelarik, Sauli jakinarazi zioten. Saulek etorrarazi 32 eta Davidek esan zion Sauli:
33 Saulek Davidi:
34 Davidek Sauli:
37 Gero, esan zuen:
Saulek, orduan, Davidi:
38 Saulek bere jantziak ipini zizkion Davidi soinean; bai eta brontzezko buru-babesa eta bularrekoa ere. 39 Jantzien gainetik Davidek ezpata gerrian lotu zuenean, abiatu nahi izan zuen, baina alferrik, ez baitzegoen ohitua. Orduan, esan zion Sauli:
1.128 ⟶ 960 lerroa:
41 Filistearra ere bazetorren eta Davidengana hurbiltzen ari zen, ezkutaria aurretik zuela. 42 Filistearrak, begiratu eta David ikusi zuenean, gutxietsi egin zuen, mutil koskor ilehori eta apaina baitzen. 43 Filistearrak esan zion Davidi:
Madarikatu egin zuen Goliatek David bere jainko guztien izenean, 44 eta esan zion:
45 Davidek ihardetsi zion filistearrari:
48 Filistearra abiatu eta Davidengana hurbiltzen hasi zenean, David bizkor eta lasterka joan zen borroka‑tokira, filistearrari aurre egitera. 49 Eskua zorroan sartuz harri bat atera, habailaz jaurtiki, eta bekokian jo zuen filistearra; harria bekokian sartu zitzaion eta ahozpez jausi zen lurrera. 50 Halaxe nagusitu zitzaion David filistearrari, habaila eta harri batez. Horrela jo eta hil zuen filistearra. Davidek, ez baitzuen ezpatarik eskuetan, 51 lasterka joan, filistearraren ezpata hartu, zorrotik atera eta lepoa moztu zion, filistearra bertan akabatuz.
Filistearrak, beren gizon adoretsua hila zela ikustean, ihesi joan ziren. 52 Orduan, Israel eta Judako gizonak jaiki, irrintzia egin eta filistearren ondoren abiatu ziren haraneko sarreraraino
1.150 ⟶ 982 lerroa:
55 Begira egon zen Saul, David Goliat filistearraren kontra joan zenean. Saulek galdetu zion Abnerri, gudarostearen buruzagiari:
Abnerrek erantzun zion:
56 Erregeak berriro:
57 Filistearra hil ondoren David itzuli zenean, hartu zuen Abnerrek eta, filistearraren burua eskuan zuelarik, Saulen aitzinera sarrarazi zuen. 58 Saulek galdetu zion Davidi:
Davidek erantzun:
1.198 ⟶ 1.030 lerroa:
9 Handik aurrera begitan hartu zuen Saulek David. 10 Biharamunean, Jainkoak bidalitako espiritu gaiztoak jo zuen Saul, eta han zebilen eroa bezala bere etxe osoan barrena; David zitara jotzen ari zitzaion, egunero bezala. Saulek, ordea, eskuan zerabilen lantza 11 jaurtiki zuen, David hormari josteko asmoz. Eta David birritan saihestu zen.
12 Geroztik, Daviden beldur izan zen Saul, harekin baitzen Jauna; berarengandik, berriz, aldendua zela ikusten zuen. 13 Orduan, Saulek, David bere ondotik urruntzearren, mila gizonen buruzagi egin zuen. Davidek gidatzen zuen jende hura gudurako joan‑etorrietan. 14 Garaile atera ohi zen David egintza guztietan, Jaunak laguntzen baitzion. 15 Denetan ongi ateratzen zela ikusiz, Saulek beldurra hartu zion Davidi. 16 Israel eta Juda
1.208 ⟶ 1.040 lerroa:
17 Behin batean, esan zion Saulek Davidi:
Izan ere, Saulek honela zioen bere baitan: <<Ez diot nik eskurik erantsiko; erants diezaiotela filistearrek>>.
1.214 ⟶ 1.046 lerroa:
18 Davidek, ordea, Sauli:
19 Alaba Merab Davidi emateko garaia heltzean, ordea, Saulek Meholako Adrieli eman zion emazte.
1.222 ⟶ 1.054 lerroa:
Esan zion, beraz, Saulek Davidi:
22 Eta Saulek agindu zien bere morroiei: <<Esaiozue ahapeka Davidi: <Erregearen begiko zara eta maite zaituzte beraren zerbitzari guztiek. Egin zaitez erregearen suhi> >>.
1.228 ⟶ 1.060 lerroa:
23 Eta morroiek belarrira esan zizkioten hitz horiek Davidi. Baina honek erantzun zien:
24 Morroiek adierazi zioten Sauli:
25 Saulek, orduan:
Egiaz, ordea, David filistearren esku eroraraztea nahi zuen Saulek. 26 Jakinarazi zioten morroiek Davidi Saulen esana, eta ongi iruditu zitzaion erregearen suhi izateko baldintza. Epea bete baino lehen, 27 abiatu zen David bere gizonekin eta berrehun filistear bota zituen. Davidek, erregearen suhi izateko, haien zakil-muturrak eraman zituen, eta erregearen aurrean zenbatu zituzten. Orduan, Saulek bere alaba Mikal eman zion emazte. 28 Antzeman zion Saulek Jauna Davidekin zela eta bere alaba Mikalek ere maite zuela. 29 Horregatik, geroz eta beldur handiagoa zion Davidi. Harrezkero, Saulek beti izan zion gorroto Davidi.
1.250 ⟶ 1.082 lerroa:
19,1 David hiltzeko asmotan zebilela esan zien Saulek bere seme Jonatani eta bere zerbitzari guztiei. Saulen seme Jonatanek oso maitea zuen David eta 2 asmo horren berri eman zion Davidi, esanez: <<Gure aita Saulek zu hiltzeko asmoa du. Zabiltza erne bihar goizean; gorde zaitez toki ezkuturen batean. 3 Atera eta aitaren ondoan jarriko naiz, zu egongo zaren landan. Zutaz mintzatuko natzaio eta ikusiko dut zer den asmo horretaz eta jakinaraziko dizut>>.
4 Jonatan, beraz, Daviden alde mintzatu zitzaion bere aita Sauli, esanez: <<Errege jauna, ez zenioke gaitzik egin behar zeure zerbitzari Davidi, berak ere ez baitizu gaitzik egin. Beraren egintzak zure onerako izan dira guztiz. 5 Arriskuan jarri zuen bere bizia Goliat filistearra
6 Entzun zuen Saulek Jonatanen esana eta zin egin zuen: <<Ez da hilko, ez, ala Jauna!>>
1.266 ⟶ 1.098 lerroa:
9 Hortan, Jaunak bidalitako espiritu gaiztoak hartu zuen Saul. Hau jauregian eseria zegoen, lantza eskuan, eta David zitara jotzen ari zitzaion. 10 Saulek hil egin nahi izan zuen David, lantzaz hormari josiz. Saihestu zen, ordea, David Saulen aurretik, eta horman sartu zen lantza. Ihes egin eta salbatu zen gau hartan David. 11 Saulek, ordea, bere mandatariak igorri zituen Daviden etxera, zaindu eta biharamun goizean hil zezaten. Bere emazte Mikalek berri hau eman zion Davidi: <<Orain gauez ihes egin eta salbatzen ez bazara, bihar hil egingo zaituzte>>.
12 Eta leihotik behera eraitsi zuen. Orduan, Davidek ihes egin zuen eta bere burua salbatu. 13 Mikalek etxeko idoloa hartu eta ohean sartu zuen; ezarri zion burualdean ahuntz‑ilezko oihala
16 Mandatariek, sartzean, etxeko idoloa aurkitu zuten ohean, ahuntz‑ilezko oihala burualdean zuela. 17 Orduan, Saulek diotso Mikali:
Mikalek Sauli:
1.282 ⟶ 1.114 lerroa:
18 David, ihes egin eta bere burua salbatu ondoren, Samuelengana joan zen Ramara eta Saulek berari egindako guztiaren berri eman zion. Orduan, Samuel eta biak Naiot‑era
20 Saulek mandatariak igorri zituen, David atxilot zezaten. Haiek profeta‑trantzean ikusi zuten profeta‑taldea, Samuel buru zela. Jainkoaren espirituak hartu eta profeta‑trantzean jarri ziren Saulen mandatariak ere. 21 Hau jakinarazi ziotelarik, beste mandatari batzuk bidali zituen Saulek; baina hauek ere profeta‑trantzean sartu ziren. Hirugarrenez bidali zituen Saulek mandatariak, eta hauek ere profeta‑trantzean sartu ziren. 22 Saul bera abiatu zen, orduan, Ramara. Seku‑n dagoen urtegi handiraino heltzean, honela galdegin zuen:
Erantzun zioten:
23 Joan zen, bada, Saul Ramako Naiotera, eta bera ere Jaunaren espirituak hartu eta profeta‑trantzean sartu zen, Ramako Naiotera heldu arte. 24 Bera ere biluztu eta beste guztiekin batera sartu zen profeta‑trantzean Samuelen aitzinean. Han egon zen etzana, larrugorri, egun eta gau osoan. Horregatik dator esaera: <<Saul ere profeta artean?>>
1.302 ⟶ 1.134 lerroa:
20,1 Davidek ihes egin zuen Ramako Naiotetik ere, eta Jonatanengana jo zuen hitz egitera:
2 Jonatanek erantzun:
3 Davidek zin ere egin zuen, esanez:
4 Jonatanek, orduan, Davidi:
5 Davidek Jonatani:
9 Jonatanek erantzun zion:
10 Davidek galdetu zion Jonatani:
Eta biak landara atera ziren.
1.334 ⟶ 1.166 lerroa:
12 Jonatan honela mintzatu zitzaion Davidi: <<Israelen Jainko Jaunarengatik esaten dizut, bihar edo etzi, garai honetan, ikertuko ditudala gure aitaren asmoak. Zurekiko asmo onak baditu eta norbait berehala bidali eta adierazten ez badizut, 13 zigor nazala Jaunak gogor. Gure aitak zu hondatzeko asmotan irauten badu, berriz, adieraziko dizut eta ihes egiten utziko, bakean joan zaitezen. Izan bedi Jauna zurekin, gure aitarekin izan zen bezala. 14 Egun hartan, bizi baldin banaiz, har nazazu onez, Jaunak nahi bezala. Hila baldin banaiz, berriz, 15 ez ukatu inoiz zeure onginahia nire senitarteari, Jaunak Daviden etsai guztiak banan‑banan lurretik suntsiaraziko dituenean>>.
16 Honela, Jonatanek ituna egin zuen Daviden etxearekin, esanez: <<Eska biezaizkio Jaunak kontuak Davidi; hobeki esan, beronen etsaiei
17 Jonatanek zin egin zion berriro Davidi, elkarri zioten maitasunagatik, bere burua bezain maite baitzuen. 18 Jonatanek esan zion gero Davidi: <<Bihar ilberri‑jaia da eta han ez zaudela nabarituko dute, zure jarlekua hutsik egonen baita. 19 Etzi, jaitsi zaitez eta gorde, lehengo hartan ezkutatu zinen toki berean
24 Ezkutatu zen, bada, David landan. Ilberri‑jaia heltzean, jarri zen erregea otordurako, bazkaltzeko. 25 Ohi zuen tokian jarri zen erregea, horma ondoko jarlekuan. Jonatan jaiki egin zen
28 Jonatanek erantzun zion:
30 Haserretu zitzaion Saul Jonatani, eta esan zion:
32 Jonatanek ihardetsi zion bere aita Sauli:
33 Saulek lantza hartu zuen, semea jotzeko asmoz. Jonatanek ikusi zuen, beraz, erabakia zuela aitak David hiltzea, 34 eta haserre bizitan jaiki zen mahaitik, eta ez zuen deus ere jan ilberri‑jaietako bigarren egun hartan. Oso atsekabetua zegoen, aitak David iraindu zuelako.
1.358 ⟶ 1.190 lerroa:
35 Biharamun goizean landara joan zen Jonatan, Davidekin aurrez erabaki bezala. Mutil koskor bat zeraman berekin. 36 Jonatanek diotso mutilari:
Mutikoa lasterka zihoalarik, jaurtiki zuen Jonatanek gezia, mutikoa baino harantzago joateko eran. 37 Jonatanek, botatako geziraino mutikoa heltzen ari zenean, oihu egin zion atzetik, esanez:
38 Berriz ere oihu egin zion Jonatanek atzetik mutikoari:
Hartu zuen Jonatanen morroiak gezia eta bere nagusiagana itzuli zen. 39 Morroiak ez zekien zer gertatzen zen; Jonatanek eta Davidek bakarrik zekiten. 40 Jonatanek eman zizkion mutikoari bere izkiluak eta esan zion:
41 Mutikoa joatean, atera zen David hegoaldetik eta lurreraino makurtu zen, hiru bider ahozpeztuz. Besarkatu zuten elkar, eta negar egin zuten elkarrekin
1.380 ⟶ 1.212 lerroa:
21,1 Jonatan hirira itzuli zen; David, berriz, 2 Nob‑era
3 Davidek Ahimelek apaizari:
5 Apaizak erantzun zion Davidi:
6 Davidek apaizari:
7 Orduan, apaizak ogi sakratua eman zion, ez baitzen han beste ogirik, Jaunari eskainiak
8 Han zegoen, egun hartan, Jaunaren santutegian gelditua, Saulen zerbitzarietako bat; Doeg
9 Davidek esan zion Ahimeleki:
10 Apaizak erantzun:
Davidek esan zuen:
1.420 ⟶ 1.252 lerroa:
11 Abiatu zen David eta Saulengandik urruti joan zen, ihesi, egun hartan. Gateko errege Akixengana heldu zen. 12 Zerbitzariek, ordea, esan zioten Akix erregeari:
13 Gogoan hartu zituen Davidek hitz hauek, eta Gateko errege Akixi beldur handia hartu zion. 14 Zoro‑itxurak egin zituen haien aurrean, haien artean erotuak
1.432 ⟶ 1.264 lerroa:
22,1 Handik alde egin eta Adulamgo
4 Eta Moabeko erregearen aurrera eraman zituen; han bizi izan ziren, David ezkutatua egon zen bitarte guztian.
1.440 ⟶ 1.272 lerroa:
5 Behin batean, Gad profetak esan zion Davidi:
David, orduan, Heret
1.450 ⟶ 1.282 lerroa:
6 Saulek jakin zuen ikusiak zituztela David eta beronekin ziren gizonak. Gibean
9 Saulen zerbitzarien artean zutik zegoen Doeg
11 Orduan, Ahituben seme Ahimelek apaiza eta beronen senitarte osoa, hau da, Nobeko apaizak, ekartzeko agindu zuen erregeak. Etorri ziren, bada, denak Saul erregeagana eta 12 honek esan zuen:
Honek erantzun zion:
13 Saulek, orduan:
14 Ahimelekek ihardetsi zion erregeari:
16 Erregeak esan zion:
17 Orduan, erregeak agindu zien bere inguruan zutik zituen zaintzaileei:
Erregearen zerbitzariek, ordea, ez zieten eskurik erantsi nahi izan Jaunaren apaizei, ez zituzten hil nahi izan. 18 Orduan, erregeak Doegi:
Doeg edomdarrak jo eta hil egin zituen apaizak; lihozko efod‑jantzia soinean zeramaten laurogeita bost gizaseme hil zituen egun hartan. 19 Gero, Nob apaiz‑hirian, ezpataz hil zituen Saulek bertako gizaseme eta emakumeak, neska‑mutiko eta bularreko haurrak, idi, asto eta ardiak. 20 Ahimeleken seme eta Ahituben biloba bat bakarrik salbatu zen, Abiatar zeritzana, Davidengana ihes eginez. 21 Abiatarrek aditzera eman zion Davidi, Saulek Jaunaren apaizak hilarazi zituela. 22 Davidek, orduan, Abiatarri: <<Banekien, bai, egun hartan han gertatu zen Doeg edomdarra ez zela geldituko Sauli berri eman gabe. Neu nauzu aitaren senitarteko guztien heriotzaren errudun. 23 Geldi zaitez nirekin; ez izan beldur. Ene biziaren bila dabilena bera dabil zurearen bila ere. Nire ondoan ongi babestua egonen zara>>.
1.490 ⟶ 1.322 lerroa:
23,1 Behin batean, albiste hau eman zioten Davidi: <<Filistearrak Keila
2 Davidek, orduan, kontsulta egin zion Jaunari:
Jaunak erantzun zion Davidi:
3 Davidekin zeuden gizonek, ordea, esaten zioten:
4 Davidek berriro egin zion kontsulta Jaunari. Jaunak erantzun:
5 Abiatu zen, bada, David bere gizonekin Keilarantz eta oldartu zitzaien filistearrei. Haien abere‑taldeak hartu eta izugarrizko sarraskia egin zien. Horrela salbatu zituen Davidek Keilako bizilagunak. 6 Ahimeleken seme Abiatarrek, Davidengana ihes egin eta, gero, Davidekin Keilara jaitsi zenean, berekin zeraman efod apaiz‑jantzia
7 David Keilara etorria zelako berria eman ziotelarik, esan zuen Saulek: <<Eskuetara eman dit Jaunak; bere burua giltzapetu du horrek, ate eta morroilodun hirian sartuz>>.
1.514 ⟶ 1.346 lerroa:
8 Bildu zituen, beraz, Saulek bere gizon guztiak borrokarako, Keilara jaitsi eta han David eta beronen gizonak inguratzeko asmoz. 9 Jakin zuen, ordea, Davidek bera hondatzeko prestatzen ari zela Saul, eta esan zion Abiatar apaizari:
10 Ondoren, Davidek otoitz egin zuen:
12 Davidek galdetu ion:
13 Orduan, David eta beronen gizonak, seiehunen bat, Keilatik atera eta nora-ezean ibili ziren. Davidek Keilatik ihes egin zuela adierazi ziotenean, Saulek bertan behera utzi zuen hara joateko asmoa.
1.534 ⟶ 1.366 lerroa:
David mendian babestu
14 David basamortura joan zen bizitzera, hango haitzarteetara, eta Zif basamortuko
18 Ituna egin zuten biek Jaunaren aurrean. David Horexen gelditu zen, eta Jonatan etxera itzuli.
1.546 ⟶ 1.378 lerroa:
19 Zifeko batzuek Gibeara igo eta esan zioten Sauli:
21 Saulek erantzun:
24 Gizon haiek Ziferantz abiatu ziren, Saulen aurretik. David, berriz, bere gizonekin Maon eremuan zebilen, lautadan, basamortuaren hegoaldera. 25 Saul bere gizonekin Daviden bila hasi zen. Horren berri izatean, David haitzartera jaitsi eta Maon eremuan gelditu zen. Saul ere, hori jakitean, Maon eremuan barrena abiatu zen, Daviden ondoren. 26 Saul mendi‑malda batetik zihoan; David, berriz, bere gizonekin beste maldatik. David lasterka zihoan, Saulengandik ihesi. Saul bere gizonekin David eta beronen gizonak inguratzen ari zen, harrapatzeko. 27 Orduan, mandatari bat etorri zitzaion Sauli, esanez: <<Zatoz bizkor, filistearrak sartu zaizkigu geure lurraldean>>.
28 Hala, Daviden ondoren ibiltzeari utzi eta filistearrei aurre egitera itzuli zen Saul. Horregatik deritza toki hari Sela‑Hamahlekot, hau da, <<Bereizte‑harkaitza
1.562 ⟶ 1.394 lerroa:
24,1 David handik igo eta En‑Gediko
3 Hartu zituen Saulek hiru mila gizon, Israel osoan aukeratuak, eta David eta honen gizonen bila joan zen Tzure‑Jeelimera, hau da, <<Basahuntzen Harkaitzetara>>. 4 Bide ondoan zegoen ardi‑eskorta batera heltzean, leize-zulo batean sartu zen Saul sabela hustutzera. Leize hartantxe zeuden, hain zuzen, barru‑barruan gorderik, David eta beronen gizonak. 5 Hauek esan zioten Davidi:
Jaiki zen David eta, isil‑isilik, Saulen soingainekoaren ertza ebaki zuen. 6 Bihotzeko harra sentitu zuen orduan, Saulen soingainekoaren ertza ebaki zuelako. 7 Eta esan zien bere gizonei:
8 Hitz hauez geldiarazi zituen Davidek bere gizonak eta debekatu egin zien Sauli erasotzea. Jaiki zen Saul, leize-zulotik atera eta bere bideari lotu zitzaion berriro. 9 Ondoren, jaiki zen David ere, leizetik atera eta oihu egin zuen Saulen atzean:
Saulek atzera begiratu zuen. David, lurreraino makurtuz, ahozpeztu egin zitzaion. 10 Esan zion, orduan, Davidek Sauli:
17 Davidek hitz hauek bukatzean, esan zion Saulek:
Eta oihuka, negarrari eman zion Saulek. 18 Gero, esan zion Davidi:
23 Zin egin zion Davidek Sauli. Ondoren, Saul etxera joan zen, eta David bere gizonekin haitzarteetara igo.
1.596 ⟶ 1.428 lerroa:
25,1 Garai hartan, hil zen Samuel eta Israel osoa bildu zen hiletak egiteko. Ramako
1.604 ⟶ 1.436 lerroa:
David Paran basamortura jaitsi zen. 2 Bazen Maonen bere ondasunak Karmelen zituen gizon bat. Gizon oso aberatsa zen, hiru mila ardi eta mila ahuntzen jabe. Ardi‑moztera
4 Basamortuan zebilelarik, entzun zuen Davidek Nabal ardi‑mozten ari zela 5 eta hamar mutil bidali zizkion, esanez: <<Igo zaitezte Karmelera Nabalengana; egiozue nire izenean bake‑agurra 6 eta esan: <Izan ongi!
9 Daviden mutilek, heldu zirenean, hitz horiek esan zizkioten Nabali, Daviden izenean, eta zain gelditu ziren. 10 Nabalek, ordea, erantzun zien Daviden mutilei: <<Nor da David hori? Nor da Jeseren seme hori? Gaur egun esklabo asko dabil bere jabearengandik ihesi. 11 Neure ogia, neure ura eta moztaileentzat hil ditudan abereen okela hartu eta nondik datorren ere ez dakidan jendeari eman behar al dizkiot?>>
1.624 ⟶ 1.456 lerroa:
18 Abigailek, bizkor, hartu zituen berrehun ogi, bi zahagi ardo, bost ahari burduntzian erreak, bost arroa gari xigortu, ehun mahaspasa‑mordo eta berrehun piku‑opil eta astoen gainean ezarri zituen. 19 Gero, esan zien bere morroiei: <<Zoazte nire aurretik; ni atzetik joango naiz>>.
Bere senar Nabali ez zion ezer ere esan. 20 Asto baten gainean jarria, Abigail mendiko toki gordeetan behera zihoalarik, han non datorren beherantz David bere gizonekin emakumearen aldera. Bat-batean, aurrez aurre gertatu ziren. 21 Davidek hizketa hau zekarren: <<Alferrik ari izan naiz basamortuan haren ondasun guztiak zaintzen, harenak batere ukitu gabe, on egina orain gaizki ordaintzeko! 22 Zigor dezala Jaunak gogor David, baldin eta horren etxekoen artean gizonezko
23 Abigail, David ikusi orduko, asto gainetik bizkor jaitsi eta makurtu egin zen Daviden aitzinean, lurreraino ahozpeztuz. 24 Oinetaraino makurtuz, esan zion: <<Neurea, bai, neurea dut errua, jauna! Utzidazu, otoi, mintzatzen eta entzun zeure mirabe honen hitzak. 25 Arren, ez egin kasurik, ene jauna, Nabal
32 Davidek ihardetsi zion Abigaili:
35 Hartu zituen Davidek emakumeak ekarritakoak eta esan zion:
1.648 ⟶ 1.480 lerroa:
Ondoren, mandatariak igorri zizkion Davidek Abigaili, emaztetzat hartu nahi zuela adieraziz. 40 Heldu ziren, bada, Daviden mandatariak Karmelera Abigailengana eta honela mintzatu zitzaizkion:
41 Jaiki zen emakumea, lurreraino ahozpetu eta esan zien:
42 Abigail, berehala jaiki, asto gainean jarri eta bost neskatxa lagun hartuz, Daviden mandatarien ondoren joan eta Davidekin ezkondu zen. 43 David Izreelgo Ahinoamekin ezkondua zegoen ordurako; horrela, biak zituen emazte. 44 Izan ere, Saulek bere alaba Mikal, Daviden emazte izana, Galimgo
1.666 ⟶ 1.498 lerroa:
2 Saul Zif basamortura jaitsi zen orduan, Israelgo hiru mila gizon aukeratu berekin zituela, Daviden bila. 3 Saulek Hakila mendixkan, basamortu‑ertzean, bide ondoan ezarri zituen oihal‑etxolak. Basamortu hartan zebilen David eta, Saul beraren bila zetorrela entzutean, 4 ikerlariak bidali zituen, Saulen etorrera ziurtatzera. 5 Orduan, jaiki eta Saul etxolatua zegoen tokira heldu zen David, eta ikusi zuen non zeuden etzanik Saul eta Abner, Ner‑en semea, gudarostearen buruzagia. Saul kanpalekuaren erdian zegoen etzana eta gainerako jendea haren inguruan zegoen etxolatua. 6 Davidek esan zien Ahimelek hititari eta Joaben anaia Tzeruiaren seme Abixairi:
7 Heldu ziren, bada, gauez David eta Abixai Saulen gudarostea zegoen tokira. Saul, kanpalekuaren erdian etzana, lotan aurkitu zuten eta lantza lurrean sartua bere buru ondoan. Abner eta gainerako jendea erregearen inguruan zeuden lo.
1.674 ⟶ 1.506 lerroa:
8 Abixaik esan zion Davidi:
9 Davidek ihardetsi zion Abixairi:
10 Eta jarraitu zuen:
12 Hartu zituen, beraz, Davidek Saulen buru ondoan zegoen lantza eta ur‑antosina, eta alde egin zuten biek. Ez zituen inork ere ikusi, ez sumatu. Ez zen inor ere itzarri. Lo zeuden denak, Jaunak emaniko logaleak harturik.
1.688 ⟶ 1.520 lerroa:
13 David beste aldera joan eta, urrunean, mendi-gailurrean gelditu zen, etsaien eta beren artean tarte handia utzirik. 14 Orduan, Davidek oihu egin zion jendeari eta Ner‑en seme Abnerri:
15 Eta Davidek:
17 Saulek ezagutu egin zuen Daviden ahotsa eta esan zion:
21 Saulek, orduan:
22 Davidek erantzun zion:
25 Saulek Davidi:
David bere bidetik joan zen, eta Saul etxera itzuli.
1.726 ⟶ 1.558 lerroa:
27,1 Davidek honela zioen bere baitan: <<Halakoren batean, Saulen eskuak galdu behar nau! Filistearren lurraldera ihes egin eta neure burua salbatzea izanen dut hoberena. Horrela, etsiko du Saulek eta ez da nire bila ibiliko Israel lurraldean, eta ni libre izango naiz haren eskuetatik>>.
2 Jaiki zen, beraz, David eta, berekin zituen seiehun gizonekin, Gateko
5 Davidek esan zion Akixi: <<Begiko banauzu, emadazu tokia zeure lurraldeko hirixkaren batean, bertan bizi nadin: ez da egoki ni, zure zerbitzari hau, zure ondoan errege‑hirian egotea>>.
6 Egun hartan bertan, Akixek Tziklag
Eta Davidek erantzuten:
11 Davidek ez zion inori bizia barkatzen, ez gizonei, ez emakumeei, Gatera inor ez eramatearren; beraren jokabidearen berri inork eman ez zezan. Horrela jokatu zuen Davidek filistearren artean bizi izan zen denboraldi guztian. 12 Akixek uste osoa zuen Davidengan eta honela zioen bere baitan: <<Gorrotagarri egin da David bere herri Israelentzat. Neure menpe izanen dut betiko>>.
1.748 ⟶ 1.580 lerroa:
28,1 Egun haietan, filistearrak beren gudari‑taldeak bildu eta Israelen aurka borrokatzeko prestatu ziren. Akixek esan zion Davidi:
2 Davidek erantzun zion:
Akixek Davidi:
1.764 ⟶ 1.596 lerroa:
3 Hila zen Samuel; eginak zizkion Israel osoak hiletak eta ehortzia zuten bere hiri Raman. Saulek, bestalde, uxatuak zituen hilaztiak
4 Filistearrek bildu eta Xunemen
Laguntzaileek erantzun zioten:
8 Aldatu zuen Saulek bere itxura beste soineko batzuk jantziz eta bi gizonekin joan zen. Gauez emakumeagana heldu eta esan zion Saulek:
9 Emakumeak erantzun zion:
10 Zin egin zuen Saulek Jainkoarengatik, esanez:
11 Emakumeak, orduan:
Saulek erantzun:
12 Emakumeak, Samuel ikusi zuelarik, garrasi handia egin eta esan zion Sauli:
13 Erregeak erantzun zion:
Emakumeak Sauli:
14 Saulek:
Emakumeak:
Antzeman zion Saulek Samuel zela, eta lurreraino makurtuz ahozpeztu egin zitzaion.
1.818 ⟶ 1.650 lerroa:
15 Samuelek esan zion Sauli:
Saulek erantzun:
16 Samuelek erantzun zion:
23 Saulek ezetz zioen:
Zerbitzariak eta emakumea, ordea, esan eta esan ari zitzaizkionez, makurtu egin zen haien esanetara. Lurretik jaiki eta etzaulkian jarri zen. 24 Bazuen emakumeak etxean zekor gizendua; hil zuen berehala; ogi-irina hartu eta egin zuen orea eta erre zituen opil batzuk. 25 Atera zizkien Sauli eta honen zerbitzariei. Jan zuten, bada, jaiki ziren eta gau hartan bertan alde egin zuten.
1.842 ⟶ 1.674 lerroa:
29,1 Filistearrek Afeken zituzten bilduak beren gudari‑taldeak; israeldarrek, berriz, Izreelen
Akixek honela erantzun zien filistearren buruzagiei:
4 Filistearren buruzagiek Akixen aurka haserretu eta esan zioten:
6 Dei egin zion, beraz, Akixek Davidi eta esan zion:
8 Davidek, orduan, Akixi:
9 Akixek erantzun zion:
11 Jaiki ziren, bada, goizean goiz David eta bere gizonak eguna argitzean, eta filistearren lurraldera itzuli ziren. Filistearrak, aldiz, Izreelerantz igo ziren.
1.876 ⟶ 1.708 lerroa:
30,1 Hiru egunen buruan, David Tziklagera heldu zen bere gizonekin. Baina amalektarrek eraso egina zieten Negev eskualdeari eta Tziklag hiriari; Tziklag hondatu eta su eman zioten; 2 emakumeak eta hirian zirenak, txiki nahiz handi, atxilotuak zeramatzaten beren bidetik, baina bat ere hil gabe. 3 Davidek eta bere gizonek, heldu zirenean, hiria sutan eta beren emazte eta seme‑alabak gatibu eraman zituztela aurkitu zuten. 4 Davidek eta bere jendeak garrasika hasi eta negar egiteko ere indarrak akitu arte egin zuten negar. 5 Daviden bi emazteak ere, Izreelgo Ahinoam eta Karmelgo Nabalen emazte izaniko Abigail, eramanak zituzten atxiloturik. 6 Davidek estuasun handia izan zuen, harrika emango ziola baitzioen jendeak; hain atsekabetuak zeuden, izan ere, gizonak beren seme‑alabengatik. Davidek, orduan, bere Jainko Jaunarengandik hartu zuen indarra. 7 Davidek Ahimeleken seme Abiatar apaizari dei egin eta esan zion:
Ekarri zion Abiatarrek Davidi efoda. 8 Honela egin zion kontsulta Davidek Jaunari:
Jaunak erantzun:
9 David berekin zituen seiehun gizonekin abiatu eta Besor
Mutilak erantzun:
15 Davidek galdetu zion:
Mutilak erantzun:
1.910 ⟶ 1.742 lerroa:
16 Horrela, bada, gidatu zituen. Landan sakabanaturik aurkitu zituzten jan‑edanean, filistearrei eta Judakoei lapurturiko harrapakinen ugariarengatik jai egiten. 17 Biharamunean, egunsentitik ilunabarrera oldartu zitzaien David; ezin izan zuen batek ere ihes egin, gamelu gainera igo eta ihesi joan ziren laurehun gazteek izan ezik. 18 Amalektarrek ebatsiriko guztia eskuratu zuen Davidek, bai eta bere bi emazteak ere. 19 Ez zitzaien inor ere falta, ez txiki eta ez handi, ez seme eta ez alaba, ez eta harrapakinik ere. Lapurtua zieten guztia eskuratu zuen Davidek. 20 Artalde eta abere‑taldeak ere eskuratu zituen. Jendeak abereak hartu eta Daviden aitzinera eraman zituen, esanez: <<Hona Davidentzako harrapakinak>>. 21 Gero, berrehun gizonengana, nekaturik zeudelako berari jarraiezinik Besor ibarrean utzi zituen haiengana, itzuli zen David. Hauek bidera irten zitzaizkien Davidi eta beronekin zetorren jendeari. Davidek hurbildu eta bake‑agurra egin zien. 22 Davidekin erasora joanak ziren baina maltzur eta zikoitz zirenek esan zuten:
23 Davidek ihardetsi zuen:
1.928 ⟶ 1.760 lerroa:
25 Egun hartaz geroztik horrela egin da, eta Israelen arau eta lege bezala bete ohi da jokabide hori gaurdaino.
26 Tziklagera heldu zenean, harrapakin haietarik zatiak bidali zizkien Davidek bere herrikide zituen Judako buruzagiei, esanez: <<Hartzazue emaitza hau, Jaunaren etsaiei kendu dizkiegun harrapakinetarik>>. 27 Hauei guztiei
1.936 ⟶ 1.768 lerroa:
31,1 Azkenean, ekin zioten filistearrek borrokari israeldarren kontra. Hauek ihesi joan ziren filistearren aurretik eta hilak gertatu ziren Gilboa mendian. 2 Pertsegitu zituzten filistearrek Saul eta honen semeak, eta Saulen seme Jonatan, Abinadab eta Malki‑Xua hil egin zituzten. 3 Orduan, Sauli oldartu zitzaizkion bete‑betean; joan zitzaizkion ondoren arkulariak eta larriki zauritu
Ezkutariak, ordea, ez zuen halakorik egin nahi izan, erabat izutua baitzegoen. Orduan, hartu zuen Saulek ezpata eta gainera bota zuen bere burua. 5 Ezkutariak ere, Saul hila zela ikustean, bere burua ezpata gainera bota zuen. Biak batera hil ziren. 6 Horrela hil ziren egun berean Saul, hiru semeak, ezkutaria eta harekin ziren gizon guztiak.
1.942 ⟶ 1.774 lerroa:
7 Haranaz eta Jordanez handik ziren israeldarrek, beren gudarostea ihesi zihoala eta Saul eta beronen semeak hilak zirela entzutean, hiriak utzi eta ihes egin zuten. Filistearrak etorri eta hiri haietan jarri ziren bizitzen.
8 Biharamunean hilei lapurtzera etorri ziren filistearrak; orduan ikusi zuten hilotz zeudela Gilboa mendian Saul eta beronen hiru semeak. 9 Sauli lepoa moztu eta armak kendu zizkioten, eta filistearren lurralde osora zabaldu zuten berri ona, beren idoloen jauretxeetan herriari jakinaraziz. 10 Gero, Astarteren
11 Filistearrek Sauli egindakoa Galaadeko
</div>
|