Zeruko aita, marka itzazu

Oharra: Txirritaren bertso guztiak jabetza publikokoak dira, duela 80 urte baino gehiago hil zelako (1936an). Hemengo bertsoak Bertso jarri guztiak liburutik hartutakoak dira, jabetza publikoko Klasikoen gordailua bilduman dagoena.

Zeruko aita, marka itzazu
Txirrita

Zeruko aita, marka itzazu


1
Zeruko Aita, marka itzatzu
pekatarien pausuak,
Kantabria'ko deskalabroak
dirade lastimosuak;
arbola eder bat dala mediyo
jartzera nua bertsuak,
milla urtean mantendu gaitu
lau probintzia osuak.

2
Gutxienaz izan bear du
milla urte pasatua,
arbola aundi bat bada Gernika'n
aitona batek sartua;
aren azpian egin omen zan
fueroen juramentua,
orain argati deitzen diogu
arbola bedeinkatua.

3
Biba arbola maitagarria!
Biba kantabriatarrak!
Biba Bizkaia, Gipuzkoa'kin,
Alaba eta Naparrak!
Biba kortean gure fabore
dauden ministro bakarrak!
Beste gauzarik ez degu eskatzen:
biba lengo fuero zarrak!

4
Arbola maite zoragarriya,
etzaude gutxi kostia,
igartu arren ateratzera
atrebitutzen eztia;
zarra oraindik zutik daguala
aldatu dute bestia,
izugarrizko furiya dakar
izanagatik gaztia.

5
Arbola dago igartua ta
euskaldunak gaude triste,
ez det pentsatzen pasatu danik
munduan beste onenbeste;
orain gertatu zitekeanik
ere ez nuen nik uste,
milla urtean segitu duten
fueroak kendu dituzte.

6
Konbenioa egin zanean
arbola aldatu zuana,
motiborikan asko badu ta
aserre dago gugana;
ez da enkargu gutxi emanda
mundu ontatik juana,
defenditzera saia liteke
sentimenturik duana.

7
Arbola orren zain prinzipala
zan Bergara'ko partean,
arri sillarez inguratua
burnizko kaja batean;
milla zortzireun irurogei ta
amalaugarren urtean
satorrak fuerte ibilli ziran
ura ebaki artean.

8
Milla zortzireun irurogei ta
zortzigarrengo urtean
izar eder bat estali zuten
oroi askoren tartean;
lañoak fuerte korritu zuten
ura tapatu artean,
geroztik ez da egualdi onik
Kantabria'ko partean.

9
Ara izar au tapatu eta
zer egin zuten lenbizi:
fraileak eta monjak bidaltzen
konbentuetatik asi;
jesuitak eta misionistak
saltatu ziran igesi,
esaten zuten: «Gu gaituk orain
Españia'ko nagusi!»

10
Memorial bat eskribitu du
tunante batek Paris'a,
ango puerkoak firmatu eta
atzera bueltan Cádiz'a;
masoiak eta protestanteak
alkar arturik dabiltza,
erregerentzat egin nai dute
lege gaiztoko eliza.

11
Lendabiziko fueroen kontra
firmatu zuen gizona,
eskeleto bat bezela eginda
ez dago oso gizena;
dudarik gabe gogoratzen zaio
etzuela egin gauza ona,
kastigatzera bildur ezpanitz
esango nuke izena.

12
Fueroak kendu zituen ori
izenez ez det esango,
iltzen danean ez da orrentzat
salbaziorik izango;
gusto guztiyak kunplitu eta
ezta mundutik juango,
deseo diyot bizi dedilla
urte askoan ta ondo.