Biblia/Efesoarrei

Itzulpena: Elizen Arteko Biblia taldea

EFESOARREI GUTUNA

Agurra

1. atala

¹ Nik, Paulok, Jainkoak hala nahirik, Kristo Jesusen apostolu naizen honek, Efeson bizi zareten fededunoi, Kristo Jesusengan sinesten duzuenoi, idazten dizuet. ² Jainko gure Aitak eta Jesu Kristo Jaunak eman biezazkizuete grazia eta bakea.

Jainkoaren salbamen-asmoa

³ Goretsia izan bedi Jainkoa, Jesu Kristo gure Jaunaren Aita, zeruan, Kristoren bitartez, Espirituaren ondasun oroz bedeinkatu gaituena! ⁴ Kristorengan aukeratu gintuen mundua mundu izan baino lehen, haren aurrean santu eta akasgabe izan gaitezen maitasunez. ⁵ Bere onginahiak eraginda ordutik zuen erabakia, Jesu Kristoren bitartez gu seme-alabatzat hartzea, ⁶ bere Seme maitearengan eskuzabal eman digun dohain zoragarria berarentzat gorespen-kantu bihur dadin. ⁷ Semeak bere heriotzaz askapena eta bekatuen barkamena lortu dizkigu, Jainkoaren eskuzabaltasun agorrezinaren erakusgarri; ⁸ bere eskuzabaltasunaren dohainak oparo isuri ditu gure gainera, jakinduria eta ezaguera oroz gu hornituz. ⁹ Bere asmo ezkutua, bere onginahiaz erabakia zuen asmoa, ezagutarazi digu: ¹⁰ historia bere betetasunera eramatea, gauza guztiak, nola zerukoak hala lurrekoak, Kristo buru dela, batean bilduz. ^11-12 Honen bitartez gara oinordeko gu ere, lehendik Mesiasengan itxaropen genuenok, gauza guztiak berak nahi bezala egiten dituen Jainkoak aurrez aukeratu baikaitu bere asmoaren arabera, bere aintzaren gorespen-kantu izan gaitezen.

¹³ Eta zuek ere egiaren mezua, salbatzen zaituzten berriona, entzun eta Kristorengan sinetsi duzuenok, aginduriko Espiritu Santuak zigiluz bezala markatu zaituzte; ¹⁴ Espiritua da hartuko dugun ondarearen garantia, harik eta Jainkoak bere egin duen herria askapen osora iritsi arte eta haren aintzaren gorespen-kantu izan gaitezen arte.

Kristo gure Jaunaren nagusigoa

¹⁵ Horregatik, Jesus Jaunarengan nola sinesten duzuen eta fededun guztiak nola maite dituzuen jakinik, ¹⁶ etengabe ari natzaio Jainkoari zuengatik eskerrak ematen, ene otoitzetan zuetaz oroituz. ¹⁷ Jesu Kristo gure Jaunaren Jainkoak, aintza guztia dagokion Aitak, jakinduria eta goi-argia eman diezazkizuela, bera zer-nolakoa den sakonki ezagutzeko. ¹⁸ Argi ditzala zuen barruko begiak, jakin dezazuen zer itxarotera deitu zaituzten, zeinen zoragarria den fededunentzat ondare gisa prestatua duen aintza ^19-20 eta zeinen handia den sinestedunen alde erabiltzen duen bere ahalmena. Indar ahaltsu hori Kristorengan erakutsi zuen Jainkoak, hura hilen artetik piztu eta zeruan bere eskuinaldean eserarazi zuenean. ²¹ Munduko aginte, botere, indar eta nagusigo ororen gainetik eta, mundu honetan ez ezik, datorren munduan ere aipagarri den edozeinen gainetik ezarri zuen. ²² Dena jarri du Jainkoak Kristoren oinazpian, eta berau egin du denen gainetik Elizaren buru. ²³ Eliza haren gorputza da, unibertsoa erabat betetzen duen Kristok erabat betea.

Kristok dohain hutsez salbatu

2. atala

¹ Zuei dagokizuenez, hilik zeundeten zeuen hutsegite eta bekatuetan, ² hori baitzen zuen jokabidea garai batean, mundu honen joerei jarraituz: munduan agintzen duten indarren buruzagiaren menpeko zineten, jende errebeldeagan ari den espirituaren menpeko. ³ Gu guztiok ere hala bizi izan ginen lehen: geure giza grina txarrei jarraituz, geure grina eta burutapen gaiztoek agindutakoa betez; izatez, guk ere Jainkoaren zigorra merezi genuen, beste guztiek bezala. ⁴ Baina Jainkoak, hain baita errukitsua eta halako maitasun neurrigabez maitatu baikaitu, ⁵ geure bekatuengatik hilik geundelarik, bizia eman zigun Kristorekin batera --onginahi hutsez salbatu zaituzte!--; ⁶ eta Kristo Jesusekin batera eta berarengan piztu gintuen eta zeruetan eserarazi. ⁷ Horrela, Kristo Jesusengan gurekiko hain ona izanez agertu nahi izan die datozen gizaldiei zeinen ugaria eta eskuzabala den bere onginahia. ⁸ Dohain hutsez zarete salbatuak sinesmenaren bidez; eta hau ez dator zuengandik, baizik eta Jainkoaren emaitza da; ⁹ ez dator egintzetatik, inor harro ez dadin. ¹⁰ Izan ere, Jainkoak eginak gara; Kristo Jesusengan sortu gaitu, on egiten saia gaitezen, Jainkoak guretzat aurrez erabakia zuen bezala.

Kristo bakegile eta batasungile

¹¹ Zuei, jaiotzaz jentil zaretenoi, juduek, gorputzean egina duten erdainkuntzagatik <<erdainduak>> diren horiek, <<erdaingabe>> deitzen zizueten. Ez ahaztu ¹² lehenago ez zenutela Mesiasik, ez eta parterik ere Israel herriko eskubideetan; ez zenutela zerikusirik Jainkoaren agintzari eta itunekin, eta itxaropenik gabe eta Jainkorik gabe bizi zinetela munduan. ¹³ Orain, berriz, Kristo Jesusenak eginik, garai batean urruti zinetenok, hurbildu egin zarete Kristoren heriotzari esker. ¹⁴ Izan ere, Kristo da gure bakea. Bat egin ditu berak bi herriak, bereizten zituen etsaigoaren hesia deseginez. Bere gorputzean ¹⁵ baliogabetu egin du legea bere agindu eta arauekin, eta bi herriekin gizadi berri bakarra sortu du bere baitan, bakeak eginez. ¹⁶ Bi herriak Jainkoarekin adiskidetu ditu eta gurutzeko heriotzaren bidez gorputz bakar batean elkartu, beraien arteko etsaigoa suntsituz. ¹⁷ Bere etorrerarekin bakearen berriona hots egin zigun: bakea zuei, urruti zinetenoi, eta bakea hurbil zirenei. ¹⁸ Zeren bai batzuk eta bai besteok hurbil baikaitezke Aitarengana Espiritu berarengan elkarturik. ¹⁹ Ez zarete, beraz, ez arrotz, ez atzerritar, Jainkoaren herriko kide baizik eta Jainkoaren familiako, ²⁰ apostolu eta profeten oinarri gainean eraikiak, Kristo Jesus bera giltzarri delarik. ²¹ Kristo Jaunarengan ongi finkaturik, eraikin osoa haziz doa, Jainkoari sagaraturiko tenplu bihurtzeraino. ²² Kristoren bitartez, eraikinaren parte zarete zuek ere besteekin batera, Espirituak eraginda Jainkoaren bizileku bihurtzeraino.

Paulok Jainkoaren asmo ezkutua hots egin

3. atala

¹ Hori dela eta, ni Paulo, jentil zaretenon onerako Kristo Jesusen preso naizen hau... ² Jakingo duzue, noski, Jainkoak bere onginahian zuekiko eman didan eginkizuna; ³ agerpenez jakinarazi zidan bere asmo ezkutuaz ari natzaizue, goraxeago laburki idatzia dizuedanaz, alegia. ⁴ Hori irakurriz, bada, ikus dezakezue nola ulertzen dudan nik Kristoren misterioa. ⁵ Misterio hau ez zitzaien iragandako gizaldiei jakinarazi; orain, ordea, Espirituaren bidez bere apostolu santuei eta profetei agertu die Jainkoak. ⁶ Eta hauxe da Jainkoaren asmo ezkutua: Kristo Jesusen bitartez eta berrionari esker, jentilok oinordekide izatea, Kristorekin gorputz bat bera osatzea eta agintzari beraren partaide izatea. ⁷ Berrion honen zerbitzari egin nau Jainkoak onginahi hutsez, bere ahalmen indartsuaz eman didan dohainez. ⁸ Neuri, fededun guztien artean txikiena naizen honi, dohain hau eman zait: Kristoren neurrigabeko aberastasuna jentilei hotsegitea, ⁹ eta Jainkoarengan, gauza guztien egileagan, betidanik gordea zegoen asmo ezkutua nola ari den betetzen guztiei argi erakustea. ¹⁰ Horrela, agerian jartzen zaie orain, Elizaren bitartez, zeruetako aginte eta botereei Jainkoaren era guztietako jakinduria, ¹¹ aurrez betidanik berak zuen eta Kristo Jesus gure Jaunarengan bete duen asmoaren jakinduria. ¹² Kristori esker eta beronengan dugun sinesmenaren bitartez ausartzen gara konfiantza osoz Jainkoarengana hurbiltzera. ¹³ Ez galdu, bada, adorea zuengatik jasaten ditudan atsekabeak direla eta, hauexek baitituzue zeuen aintza.

Aitari eskari-otoitza

¹⁴ Horregatik, belauniko jartzen naiz Aitaren aurrean, ¹⁵ bai zeruan eta bai lurrean familia ororen sorburu denaren aurrean, ¹⁶ eta hau eskatzen diot: bere aintzaren aberastasunari dagokionez, sendo zaitzatela Espirituaren indarrez, barrutik hazi zaitezten; ¹⁷ bizi dadila Kristo zuen bihotzetan sinesmenaren bidez eta izan dadila maitasuna zuen bizitzaren erro eta oinarri. ¹⁸ Horrela ulertu ahal izango duzue, fededun guztiekin batera, zeinen zabal eta luze, garai eta sakon den Kristoren maitasuna; ¹⁹ ezaguera ororen gainetik dagoen maitasun hori ezagutuko duzue, horrela Jainko-izateaz erabat betez joan zaitezten. ²⁰ Jainkoari, guregan darabilen bere indarraz gauza guztiak guk eska nahiz pentsa dezakegun baino askoz hobeki egin ditzakeenari, ²¹ aintza Elizan eta Kristo Jesusengan, gizaldiz gizaldi eta menderen mendetan. Amen.

Erabateko batasuna

4. atala

¹ Nik, Jaunarengatik preso nagoen honek, hartu duzuen deiari dagokionez bizi zaiteztela eskatzen dizuet. ² Izan apal, otzan eta jasankor, elkar maitekiro eramanez. ³ Saia zaitezte Espirituak ematen duen batasunari eusten, elkartzen zaituzten bakeaz. ⁴ Bat bakarra da gorputza eta bat bakarra Espiritua, egin zaizuen deiari dagokion itxaropena ere bat bakarra den bezala; ⁵ bat bakarra Jauna, bat bakarra sinesmena, bat bakarra bataioa, ⁶ bat bakarra guztien Jainkoa eta Aita, guztien gainetik dagoena, guztien bidez ari dena eta guztiengan bizi dena.

Dohain ezberdinak

⁷ Baina gutariko bakoitzak Kristok eman nahi izan dion neurrian hartu du dohaina. ⁸ Horregatik dio Liburu Santuak:

Gorenera igo zenean, gatibuak berekin eraman zituen eta gizakiei dohainak eman zizkien.

⁹ Igo zela esatean, zer esan nahi du, aurrez beheko lur honetara jaitsi zela baizik? ¹⁰ Jaitsi zen hura, zeru gorenera dena betetzera igo dena bera da. ¹¹ Bera da batzuk apostolu egin zituena, beste batzuk profeta, beste batzuk berrionaren hotsegile, beste batzuk artzain eta irakasle. ¹² Horrela, gai egiten ditu fededunak beren zerbitzu-lanerako eta Kristoren gorputza hazarazteko, ¹³ harik eta denok elkarrekin sinesmen eta Jainkoaren Semearen ezagutza berbera izan arte, heldutasun beteko pertsona, Kristoren betetasunaren neurriko izatera iritsi arte. ¹⁴ Ez gaitezen haur izan, edozein irakaspen-haizek astinduak eta harat-honat eramanak, uste okerretan erorarazteko trebe den jende maltzurrak engainatuak. ¹⁵ Alderantziz baizik, maitasunean benetakoak izanez, hazi gaitezen gauza guztietan, Kristori gero eta gehiago egokituz. Bera da burua ¹⁶ eta berak ematen dizkio gorputz osoari barne-lotura eta batasuna, atal guztiek, bakoitzak bere jarduera bereziaren arabera, gorputz osoaren alde egiten duten elkarlanaren bitartez; horrela, gorputza haziz eta maitasunean osoki eraikiz doa.

Bizitza zaharretik berrira

¹⁷ Hona, bada, zer esaten eta zinez eskatzen dizuedan Jaunaren izenean: ez zaiteztela bizi sinesgabeak bizi diren bezala; buruarinak dira ¹⁸ eta adimena ilundua dute; Jainkoaren bizitzatik urruti bizi dira, beren burugogorkeriagatik ezjakintasunean murgilduak baitaude. ¹⁹ Zentzu morala galdurik, lizunkeriara jo dute, aseezineko antsiaz era guztietako bizioetara emanak bizitzeko. ²⁰ Ez da hori Kristo ezagutzean zuek ikasi duzuena. ²¹ Entzun duzue, izan ere, hartaz hitz egiten eta, Jesusi dagokion egiazko irakaspenaren arabera, hau ikasi duzue: ²² alde batetik, zuen lehengo bizierari uko egin eta giza izaera zaharra, grina engainagarrien eraginez hondatua, erantzi egin behar duzuela; ²³ eta, bestetik, zeuen gogo-bihotzak berritu ²⁴ eta giza izaera berria, Jainkoaren irudira sortua, jantzi behar duzuela, Jesusen egiaren arabera biziera zuzena eta santua eramateko.

Bizitza berriaren eskakizunak

²⁵ Bazter ezazue, beraz, gezurra eta esan egia nork bere lagun hurkoari, guztiok elkarren atal baikara. ²⁶ Haserretzen bazarete ere, ez heldu bekatu egiteraino; zuen haserreak ez beza eguzkia sartu arte iraun. ²⁷ Ez eman inolako aukerarik deabruari. ²⁸ Lapur denak ez dezala aurrerantzean ostu, saia dadila baizik bere eskuz lan egiten, beharrean dagoenari zer eman edukitzeko. ²⁹ Ez bedi atera zuen ahotik hitz zakarrik, baizik eta, zerbait esan behar baduzue, ona eta egokia eta entzun dezatenen onerako izan dadila. ³⁰ Ez nahigabetu Jainkoaren Espiritu Santua, horrekin markatu baitzaituzte Jainkoak zigiluaz bezala, askapen-egunean zuek bereizteko. ³¹ Ez bedi izan zuen artean zakarkeriarik, ez haserrerik, ez gorrotorik, ez garrasirik, ez irainik, ez eta inolako gaiztakeriarik ere. ³² Izan zaitezte elkarrentzat on eta bihozbera, elkarri barkatuz, Jainkoak Kristoren bitartez barkatu dizuen bezala.

5. atala

¹ Izan zaitezte, beraz, Jainkoaren antzekoak, beraren seme-alaba maite zaretenez. ² Bizi zaitezte maitasunean, Kristoren antzera, berak maite izan baikintuen eta bere burua gure alde eman baitzuen, Jainkoak atseginez onartzen duen oparitzat eskainiz. ³ Aipatu ere ez egin zuen artean lizunkeria edota inolako bizio eta gutiziarik, fededunei dagokienez; ⁴ ez eta gordinkeria, kirtenkeria edota zorakeriarik ere; hori guztia ez baita itxurazkoa. Aitzitik, eman eskerrak Jainkoari. ⁵ Zeren jakizue, lizun, zikin eta gutiziatsu bakar batek ere --halakoa sasijainkozalea baita-- ez duela Kristoren eta Jainkoaren erreinuko ondarean parterik izango.

Jokatu argiaren partaide bezala

⁶ Ez zaitzatela inork argudio hutsalez lilura, horrexegatik pizten baita Jainkoaren haserrea errebeldeen aurka. ⁷ Ez izan halakoen kide. ⁸ Izan ere, garai batean ilunpetan bizi zineten; orain, aldiz, argitan bizi zarete, Jaunarekin bat eginik. Jokatu, beraz, argiaren partaide zaretenez; ⁹ argiaren fruitua onginahia, zintzotasuna eta egia oro dira. ¹⁰ Azter ezazue zer zaion Jaunari atsegin, ¹¹ eta ez hartu parte ilunpetan bizi direnen alferrikako egintzetan; sala itzazue, ordea, ¹² lotsagarri bai eta horiek isilean egin ohi dutena aipatzea ere. ¹³ Baina argiak salatzen duen guztia agerian gelditzen da, ¹⁴ eta agerian gelditzen dena argi bihurtzen. Horregatik esan ohi da:

Esna zaitez, lo zauden hori, jaiki hilen artetik eta Kristok argituko zaitu.

¹⁵ Begira, bada, arretaz, nola zabiltzaten; ez jokatu ergel, zentzuz baizik, ¹⁶ egokieraz baliatuz, garai txarrak baititugu. ¹⁷ Ez izan, beraz, burugabe, baizik eta saiatu Jaunaren nahia zein den ulertzen. ¹⁸ Ez mozkortu, ardotik nasaikeria baitator; aitzitik, bete zaitezte Espirituaz, ¹⁹ zeuen artean salmoak, gorazarreak eta kantu inspiratuak abestuz. Kantatu eta egin gorazarre Jaunari bihotz-bihotzez, ²⁰ gauza guztiengatik Jainko Aitari etengabe eskerrak emanez, Jesu Kristo gure Jaunaren izenean.

Senar-emazteak

²¹ Izan zaitezte elkarren menpeko, Kristori diozuen begiruneagatik. ²² Emazteak izan daitezela beren senarren menpeko, Jaunaren menpeko bezala, ²³ senarra emaztearen buru baita, Kristo Elizaren buru den bezala, bere gorputza den Elizaren salbatzaile delarik. ²⁴ Eliza Kristoren menpeko den bezala, izan bitez emazteak ere denetan senarren menpeko. ²⁵ Senarrok, maita itzazue zeuen emazteak, Kristok ere Eliza maitatu eta beronen alde bere burua eman zuen bezala. ²⁶ Bere burua eskainiz, sagaratu egin zuen Eliza, urez eta hitzaren indarrez garbituz. ²⁷ Horrela prestatu zuen beretzat Eliza distiratsua, zikinik eta zimurrik edo antzeko deusik gabea, Eliza santu eta kutsagabea. ²⁸ Era berean, senarrek ere beren gorputza bezalaxe maitatu behar dituzte emazteak. Emaztea maite duenak bere burua maite du. ²⁹ Ez du inork bere gorputza gorrotatzen, baizik eta jaten eman eta zaindu egiten du, Kristok Elizarekin egiten duen bezala; ³⁰ eta gu guztiok gorputz horren atal gara. ³¹ Horregatik, gizasemeak bere aitamak utziko ditu eta emazteari elkartuko zaio, eta biak bat izango dira. ³² Handia da misterio hau, eta nik Kristori eta Elizari loturik ikusten dut. ³³ Dena dela, zuetariko bakoitzak maita beza emaztea bere burua bezala, eta emazteak izan biezaio begirune senarrari.

Guraso eta seme-alabak

6. atala

¹ Seme-alabok, izan zaitezte gurasoen esaneko, hori baita zuzena Jaunarenak direnentzat. ² Ohoratu aitamak, hori baita berekin agintzari bat daraman lehen mandamendua, hau da: ³ Luzaroan bizi eta zoriontsu izan zaitezen lurraldean. ⁴ Gurasook, ez sumindu seme-alabak; hezi itzazue, ordea, Jaunari dagokion bezala irakatsiz eta zentzaraziz.

Nagusiak eta esklaboak

⁵ Esklabook, izan mundu honetan nagusi dituzuenen esaneko, erabateko begirunez eta bihotz-bihotzez, Kristoren esaneko bezala; ⁶ ez jagolearen begiradapean edo gizakiei atsegin izateko bakarrik, Jainkoaren nahia gogoz betetzen duten Kristoren esklabo bezala baizik. ⁷ Bete ezazue gogo onez zeuen zerbitzua, Jaunarentzat bezala eta ez gizakientzat. ⁸ Badakizue, egindako ongiaren neurrian sarituko duela bakoitza Jaunak, esklaboa nahiz librea izan. ⁹ Zuek ere, nagusiok, joka ezazue era berean esklaboekin, mehatxurik egin gabe; hartu kontuan haien eta zuen nagusia zeruan dagoela, eta hark ez duela bereizkeriarik egiten.

Gaizkiaren aurkako borroka

¹⁰ Bukatzeko, sendo zaitzatela Jaunak bere indar ahaltsuaz. ¹¹ Har itzazue Jainkoak ematen dizkizuen armak, deabruaren maltzurkeriei aurre egiteko gai izan zaitezten. ¹² Gure borroka, izan ere, ez da hezur-mamizko arerioen aurkakoa, goiko espiritu gaiztoen aurkakoa baizik, mundu ilun honetako aginte, ahalmen eta botereen aurkakoa. ¹³ Horregatik diotsuet: Hartu Jainkoak ematen dizkizuen armak, une txarrean gogor eutsi eta zailtasun guztiak, atzera egin gabe, gainditu ahal ditzazuen. ¹⁴ Zutik, beraz! Lotu gerrikotzat egia, jantzi bularrekotzat zintzotasuna ¹⁵ eta oinetakotzat bakearen berriona zabaltzeko ardura. ¹⁶ Eduki beti besoan babeskitzat fedea, etsaiaren suzko geziak oro itzali ahal izateko. ¹⁷ Hartzazue burukotzat salbamena, eta ezpatatzat Espirituaren ezpata, hau da, Jainkoaren hitza. ¹⁸ Egin otoitz eta eskariak etengabe, Espirituaren indarrez. Egon erne, beila eginez, fededun guztien alde erreguan lehiatsu; ¹⁹ bai eta nire alde ere, Jainkoak hitz egokia ahoan jar diezadan, berrionaren misterioa ausardiaz adierazteko. ²⁰ Berrion honen bozeramaile naiz kate artean; Jainkoak ausardia eman diezadala, behar bezala hots egin dezadan.

²¹ Nire gorabeherak eta zertan ari naizen zuek ere jakin ditzazuen, Tikiko anaia maite eta Jaunaren zerbitzari leialak emanen dizue guztiaren berri. ²² Horretarakoxe bidaltzen dizuet, nire berri eman diezazuen eta adorez bete zaitzaten. ²³ Jainko Aitak eta Jesu Kristo Jaunak eman diezazkietela senideei bakea eta maitasuna fedearekin batera. ²⁴ Grazia Jesu Kristo gure Jauna maitasun iraunkorrez maite duten guztiekin. \z